Beste gaming CPU: beste Intel, AMD en meer processors
De beste prijzen voor de beste prestaties.
Wat is de beste CPU (processor) voor gaming in 2024? Moet je een Intel CPU of AMD CPU kiezen? En wat is de beste prijs die je kunt vinden voor deze processors? Je hebt ongetwijfeld veel vragen als je rondkijkt om een CPU te kopen. Geen zorgen: in deze gids leggen wij je uit wat de beste processors zijn in 2024 voor gaming.
Ben je soms niet zeker wat de technische termen betekenen? Weet je niet goed waar op te letten terwijl je rondshopt? Geen zorgen! Wij leggen je onderaan dit artikel ook uit wat alles betekent. We gebruiken mensentaal en verzanden niet in technische termen, zodat je steeds mee bent.
Op deze pagina:
Intel Core i5-12600K: beste CPU qua prijs-kwaliteit
De Intel Core i5-12600K biedt de beste prijs-kwaliteitverhouding van alle CPUs op deze lijst. Hoewel de i5-reeks de middenklasse is, maakt Intel tijdens deze twaalfde generatie (zie daarvoor de code 12 in de naam) gigantische stappen. De elfde generatie stelde wat teleur qua verbeteringen, maar deze twaalfde doet dat absoluut niet. Dat komt door de hybride architectuur, waarbij de primaire P-cores worden ondersteund door secundaire E-cores zonder de hitte en krachtvereisten te veel de hoogte in te stuwen. Bijgevolg presteert de i5-12600K qua single-core enorm veel beter dan vorige Intel CPUs, en dat geldt nog meer voor de multi-core. Intel komt zo dichter bij AMD, dat voordien bekend stond als de multi-core-kampioen.
Ook fijn is dat de temperatuur laag genoeg blijft zodat je deze CPU met een relatief eenvoudig koelelement op een goede temperatuur houdt. Je enige bezorgdheid is dan nog een moederbord van de Intel 600-serie bemachtigen. Bovendien kunnen we de Intel Core i5-12600K aanraden omdat het een goede investering voor de toekomst is. Hij ondersteunt zowel DDR5 RAM als DDR4, en Intel verzekert compatibiliteit met PCIe 5.0-hardware zodra die beschikbaar is. Ben je dus bezig met een gaming pc te bouwen of je pc te upgraden, dan is dit zeker het overwegen waard.
Intel Core i5-12600K specs:
- Cores / Threads: 10 (6P + 4E) / 16
- Basis clock speed: 3.7GHz (P-cores), 2.8GHz (E-cores)
- Maximum clock speed: 4.9GHz (P-cores), 3.6GHz (E-cores)
- Moederbord socket: LGA 1700
- Aanbevolen moederbord chipsets: Z690 / H670 / B660 / H610
- Koelelement: Niet inbegrepen
- PCIe 4.0 ondersteuning: Ja
- TDP: 150W
Intel Core i5-12600K kopen op Bol.com
AMD Ryzen 5 5600X: beste CPU qua compatibiliteit
De AMD Ryzen 5 5600X is een ijzersterke CPU dankzij de Zen 3 CPU-architectuur van AMD. Het maakt deze processor snel en zeer efficiënt, gaat hitteopbouw tegen en laat meer kracht van de ‘power supply unit’ (PSU) over om naar de grafische kaart te gaan. Je krijgt bovendien een koelelement meegeleverd wanneer je deze CPU aanschaft; weer een belangrijke kost gespaard wanneer je een gaming pc aan het bouwen bent, of je onderdelen aan het upgraden bent.
Je hoeft trouwens geen dure of zeer snelle RAM te hebben om het meeste uit deze processor te halen – wat bij Intel dan weer wel zo is. De Ryzen 5 5600X is ook compatibel met de AMD X570 en B550 chipset AM4 moederborden. Ook de meeste X470 en B450 moederborden ondersteunen het na een update van je BIOS, zodat je echt het moederbord naar jouw wens kiest.
Natuurlijk zijn de duurdere modellen van AMD (de Ryzen 7 5800X en Ryzen 9 5900X) nog sneller en beter. Het prijskaartje stijgt echter ook zienderogen wanneer je die modellen overweegt. Als je dus vooral gamet en niet per se vaak bezig bent met videobewerking of streaming, dan is de Ryzen 5 5600X meer dan goed genoeg.
AMD Ryzen 5 5600X specs:
- Cores / Threads: 6 / 12
- Basis clock speed: 3.7GHz
- Maximum clock speed: 4.6GHz
- Moederbord socket: AM4
- Aanbevolen moederbord chipsets: B550 / X570
- Koelelement: Inbegrepen
- PCIe 4.0 ondersteuning: Ja
- TDP: 65W
AMD Ryzen 5 5600X kopen op Bol.com
Intel Core i9-12900K: krachtigste CPU
De Intel Core i9-12900K is simpelweg de krachtigste CPU op dit moment op de markt (voor consumenten toch). Deze 16-coreprocessor mengt single-core- en multi-core-prestaties op ongeëvenaarde wijze. Daardoor is dit de CPU bij uitstek als je ook bezig bent met content creation. Puur voor gaming helpt de extra P-coresnelheid om nog wat extra frames uit de allerbeste GPUs te persen.
De temperatuur is wel een zorgenkindje bij deze CPU. Zorg dat je zeker een kwalitatief vloeibaar koelelement hebt en een PSU van bijzonder hoog wattage hebt. Enkel dan kun je deze fantastische CPU optimaal benutten en games op de allerhoogste kwaliteit spelen. Let dus goed op als je bezig bent je gaming pc zelf te bouwen, of als je onderdelen aan het upgraden bent.
Intel Core i9-12900K specs:
- Cores / Threads: 16 (8P + 8E) / 24
- Basis clock speed: 3.2GHz (P-cores), 2.4GHz (E-cores)
- Maximum clock speed: 5.2GHz (P-cores), 3.9GHz (E-cores)
- Moederbord socket: LGA 1700
- Aanbevolen moederbord chipsets: Z690 / H670 / B660 / H610
- Koelelement: Niet inbegrepen
- PCIe 4.0 ondersteuning: Ja
- TDP: 241W
Intel Core i9-12900K kopen op Bol.com
Beste CPU voor gaming 2024: technische termen uitgelegd
CPU / processor: CPU is de afkorting voor ‘central processing unit’ en wordt kortaf ook wel eens ‘processor’ genoemd (ook in het Nederlands). Denk aan de CPU als het ‘brein’ van je pc: het is het centrale bestanddeel dat ervoor zorgt dat je pc taken uitvoert. Hoe beter je CPU, hoe sneller die taken verlopen. Zeker voor gaming betekent dat betere framerates en de mogelijkheid tot hogere resoluties (al heb je daarvoor ook een goede GPU nodig (graphics processing unit; ook wel grafische kaart of videokaart in het Nederlands)). Zie hieronder voor meer uitleg over de interactie tussen je CPU en andere bestanddelen.
Intel Core: Dit is de merknaam van de CPUs van het bedrijf Intel. Er zijn verschillende categorieën die aanduiden hoe performant een CPU is: een Core i5 is een middenklasser; een Core i9 is de topklasse; en de Core i7 is bijna net zo snel voor gamen als de Core i9 maar is langzamer voor bepaalde productiviteitstaken. De code daarna duidt aan tot welke generatie de CPU behoort. Processors blijven namelijk constant evolueren qua efficiëntie en kracht. Een Intel Core i5-12600K behoort bijvoorbeeld tot de twaalfde generatie. Hoe hoger de generatie, hoe recenter en hoe krachtiger. De generaties hebben ook specifieke namen (zoals Rocket Lake voor de elfde generatie) maar dat is minder belangrijk om te onthouden.
AMD Ryzen: Dit is de merknaam van de CPUs van het bedrijf AMD. Ook AMD werkt met verschillende categorieën die aanduiden hoe sterk hun CPUs zijn: een Ryzen 5 is een middenklasser, terwijl Ryzen 9 de topklasse is. Hoe hoger het serienummer daarna is (bv. 5600) hoe sterker de CPU doorgaans is.
Wat zijn cores / threads? CPUs hadden voorheen veelal louter één core, maar een meervoud is tegenwoordig standaard geworden. Deze evolutie vond plaats omdat ‘clock speeds’ (zie hieronder) moeilijker te verhogen werden en gebruikers meer apps simultaan laten draaien. CPUs met veel cores zijn dan ook efficiënter in multitasken en zelfs moderne games verdelen de last graag over meerdere cores. Daarnaast hebben veel processors nu ook een techniek genaamd ‘multithreading’. Deze techniek vind je bij Intel onder de noemer ‘Hyper-Threading’ en bij AMD als zijnde ‘Simultaneous Multithreading’. Daarmee splitsen ze cores op in virtuele cores (genaamd threads) om meer cores te bieden dan er fysiek aanwezig zijn. Voor gaming is multithreading meestal niet zo belangrijk, maar streaming en het bewerken van video zijn daar enorm bij gebaat.
Wat is ‘clock speed’? De ‘clock speed’ van een CPU drukt uit hoeveel cycli per seconde het uitvoert. Dit wordt vaak ook uitgedrukt in gigahertz (GHz). In feite drukt het uit hoe snel een CPU data kan verwerken. Hoe hoger het getal, hoe sneller de CPU werkt - wat zeer belangrijk is voor gaming. Meestal draait een CPU aan zijn basis clock speed, maar als je je pc een veeleisende taak voorschotelt dan kan de CPU de clock speed opschroeven, vaak uitgedrukt als de ‘boost clock’ waarde. Dit zorgt wel voor meer hitte. Daarom heb je goede koelelementen nodig om ervoor te zorgen dat je CPU niet oververhit geraakt.
Wat is een moederbord socket? Een moederbord is de heel grote plaat in je pc die de verschillende hardware-elementen met elkaar verbindt. Het is dus een enorm belangrijk deel van je gaming pc. Met een moederbord socket bedoelen we dan weer de opening waar je je CPU op je moederbord kunt monteren. Gezien moederborden erg verschillende sockets kunnen hebben, is het cruciaal dat je alle info weet zodat je een CPU kunt kopen die past in de socket van het moederbord. Je wilt bijv. geen Ryzen 9 CPU kopen als je moederbord enkel plaats biedt voor Intel CPU's! Welke socket een moederbord heeft wordt gelukkig altijd vermeld in de specs van het product. Daarbij geldt doorgaans dat moederborden voor AMD producten een aantal generaties meer ‘passen’ qua sockets dan die bij Intel. Moederborden voor Intel CPUs bieden meestal plaats aan twee generaties aan CPUs.
Wat is een koelelement? De onderdelen van je gaming pc genereren van nature hitte tijdens het gebruik. Dat kan gevaarlijk zijn voor CPUs, GPUs en harde schijven / SSDs. Teveel hitte kan deze elementen namelijk ruïneren. Daarom is het belangrijk om een goed koelelement te hebben dat oververhitting van je gaming pc tegengaat. Interne ventilatoren zijn wijdverspreid, maar meer en meer wordt er ook gebruikgemaakt van geavanceerde technieken zoals ‘liquid cooling’ (waarbij circulerende vloeistof zorgt voor afkoelen). Vergeet bij traditionele ventilatiesystemen niet de ‘airflow’ in acht te nemen. De meest hoogwaardige koelsystemen zullen namelijk falen wanneer de luchttoevoer ontoereikend is.
Wat is PCIe? Dit is de afkorting voor ‘peripheral component interconnect express’. Het is een standaard die je componenten van hoge snelheid laat aansluiten, zoals GPUs, SSDs en meer. Op dit moment is PCIe 4.0 de standaard, maar PCIe 5.0 begint langzaam maar zeker op te komen.
Wat is TDP? Dit is de afkorting voor ‘thermal design power’. Het drukt uit hoeveel hitte een CPU of GPU kan verdragen en wordt ook gebruikt als indicator voor stroomverbruik. TDP wordt uitgedrukt in watt. Hoe hoger de waarde, hoe beter de CPU of GPU presteert. Een hogere waarde betekent echter ook meer stroomverbruik en hogere temperaturen.
Wat is RAM? Dit is de afkorting voor ‘random access memory’. Je kunt het nog het beste vergelijken met het menselijke kortetermijngeheugen: hier worden het besturingssysteem, de applicaties en data bewaard zodat de processor die snel kan bereiken. Dat gaat veel sneller dan een harde schijf of SSD. Sluit je de computer af, dan wordt de RAM geleegd. Het is dus niet bedoeld om gegevens voor langere tijd op te slaan; net daar dient je harde schijf of SSD voor.
SSD vs HDD Zoals je ongetwijfeld weet worden draaiende schijven al decennia gebruikt om data over te dragen. Denk daarbij aan vinylplaten, of recenter aan CD-roms. Tot nu toe waren harde schijven (‘hard disk drives’) de meestgebruikte manier om gegevens op een pc op te slaan. Ondertussen wordt SSD (solid state drive) de nieuwe standaard. SSDs hebben geen draaiende schijf. Ze leveren daardoor aanzienlijk hogere snelheden af, maar zijn ook minder gevoelig aan slijtage en schade.
Wat is PSU? Dit is de afkorting voor ‘power supply unit’. Het is het onderdeel van je gaming pc dat alle andere onderdelen voorziet van elektriciteit: het moederbord, de CPU, de GPU, en meer. Als je een hoogwaardige CPU en GPU hebt, zorg dan zeker dat je PSU genoeg stroom voorziet.
Beste CPU voor gaming 2024: let op de andere bestanddelen van je gaming pc
Als je onze uitleg hierboven over de technische termen hebt gelezen, dan zie je het meteen: bij het kopen van een CPU moet je ook de andere bestanddelen van je pc in het achterhoofd houden. Je kunt dan wel één van de fantastische CPUs op deze lijst gekocht hebben, maar zonder andere hoogwaardige componenten bereik je daar niks mee. Je hebt een moederbord nodig waar de CPU in past, een PSU van voldoende hoog wattage om de nodige elektriciteit te leveren, voldoende koeling om je CPU niet te laten overhitten, een goede GPU als je gaat gamen, enzoverder.
Als je van plan bent om zelf je gaming pc uit te bouwen, consulteer dan zeker een gids met wat tips & tricks. Hou er tot slot rekening mee dat laptops weliswaar ook CPUs gebruiken, maar dat deze anders zijn dan de desktop-versies van de CPUs! Zo is een Intel Core i5 bedoeld voor een laptop zwakker dan die van een desktop, zelfs als ze tot dezelfde generatie behoren.