Civilization 6 review - Nog maar een beurt
I want your hex.
Steden en wonders bouwen. Technologie onderzoeken. Legers trainen en de wereld domineren. In zijn kern is de Civilization-reeks al 25 jaar hetzelfde. Maar elk nieuw deel geeft een eigen twist aan de vertrouwde formule. Dat leidde in het verleden tot games die bij launch duidelijke gaten hadden, die later met patches en uitbreidingen werden opgevuld. Civilization 6 breekt echter met die kwalijke traditie. Nog nooit vertrok een Civ-game met zoveel diepgang en vernieuwing uit de startblokken. Het resultaat is een 4X-topper waarin, ondanks enkele klassieke kinderziektes, flexibiliteit en complexiteit harmonieus samenkomen.
Meer nog dan in de vorige delen staan je interacties met de wereldkaart centraal. De omgeving is niet langer een statische blauwdruk met kostbare goederen, maar een levende wereld die dankzij jouw acties doorheen de eeuwen verandert.
Dankzij het nieuwe District-systeem strekken steden zich steeds verder uit en is stadsplanning op lange termijn een belangrijke bekommernis. Bouw je een Holy Site naast enkele bossen om die bonus mee te pikken, net op de plaats waar een Commercial Hub ten volle van de aangrenzende haven profiteert? Plant je op een heuvelachtige uitloper een Encampment dicht bij de grenzen met de vijand, of liever een Industrial Zone omringt met mijnen? Elke tegel biedt talloze mogelijkheden.
De nieuwe Workers zetten die focus op stadsplanning kracht bij. Ze werken niet langer automatisch, en elke boerderij of mijn moet je handmatig plannen. Dat voelt aanvankelijk als een stap terug. Met de toevoeging van nieuwe opties en verbeteringen die uniek zijn voor elke beschaving, vraagt dat micro-management om een langetermijnvisie. Plant je als Cleopatra het vruchtbare overstromingsland vol met landbouw of zet je er een Sfinx neer om de Egyptische cultuur en religie te eren?
Bovendien vereisen Wonders nu ook hun eigen plaats op de map. Als je bijvoorbeeld de Hanging Gardens wilt bouwen, houd je best een plaatsje langs de rivier vrij. Elke tegel is kostbaar en elke beslissing om ze te benutten vereist opoffering. Daardoor voelt het opbouwen van elke stad uniek en niet als het volgen van een vast patroon of bouworde. In Civilization 6 ben je meer dan ooit de bouwmeester van unieke metropolen.
De Tech Trees zijn in Civilization 6 uit elkaar getrokken in de Technologies en Civics Tree. In de eerste onderzoek je alles van pottenbakken tot satellietcommunicatie, en in de tweede komen politieke ideeën en kunst aanbod. Omdat die tijdlijnen afzonderlijk van elkaar bewegen, is er meer vrijheid om een eigen pad te kiezen. Ga je voor moderne tanks om de vijand te overrompelen, of kies je voor archeologie om zijn toeristen naar musea te lokken? De afzonderlijke Tech Trees maken je reis door de tijd dynamischer en biedt nieuwe creatieve opties om je rijk op te bouwen of de vijand te verschalken.
Voor het eerst hebben je acties op de wereldkaart ook een directe invloed op technologische en culturele ontwikkelingen. Elke Technology of Civic beschikt namelijk over een Boost, een objectief die bij voltooiing de researchtijd halveert. Dood bijvoorbeeld drie barbaren om de weg naar Bronze Working te versnellen of verdien een Great Artist om je ogen voor het humanisme al voor de helft te openen. Dat systeem lost het probleem van vorige Civ-games op, waarbij technologische vooruitgang niet meer was dan geduldig beurten afwachten. Tijdens het wachten anticipeer je op de toekomst door je acties in de wereld aan te passen.
Die flexibiliteit wordt overigens nog versterkt door de Policies die de Civics opleveren. In Civilization 6 bouw je een eigen staatsapparaat op met verschillende 'kaarten'. Een democratie focust bijvoorbeeld vooral op economisch en diplomatiek beleid, maar die combineer je even goed met de Martial Law van een totalitair regime. Die Policy-kaarten ruil je voortdurend voor elkaar in om op noden en de wereldlijke situatie in te spelen. Ook daar geeft Civilization 6 de teugels uit handen en vertrouwt het op de spelers hun creativiteit.
Die harmonie van diepgang en flexibiliteit verliest echter wat glans door enkele oude knelpunten die de Civilization-games al langer plagen. Zo staan de AI en diplomatie niet helemaal op punt. Elke leider heeft een unieke agenda en het nieuwe diplomatieke systeem brengt duidelijker dan ooit aan de oppervlakte waarom een leider vijandig of vriendschappelijk is. Het probleem is echter dat de AI die principes niet altijd consequent toepast.
Zo bewondert Duitsland een grote productiecapaciteit, maar twijfelt Barbarossa geen moment om de totale oorlog te verklaren als je te dicht bij een overwinning komt. Ook als dat betekent dat hij met ridders tegen jouw helikopters geen schijn van kans maakt. Enerzijds gaat dat gedrag in tegen de unieke agenda's die elke leider heeft, maar anderzijds leunt dat sterk aan bij hoe een echte speler zich zou gedragen. Civilization 6 is immers een race, geen historische of diplomatieke simulatie. Het probleem is echter dat dat diplomatieke systeem ergens tussen het midden valt en inconsequent aanvoelt.
Ook de UI heeft nog wat poetswerk nodig. Belangrijke informatie zoals bijvoorbeeld waarom een stad ongelukkig is of hoe de religieuze eenheden nu precies werken, is niet meteen duidelijk. Vooral nieuwkomers tot het 4X-genre of Civilization-games hebben het aanvankelijk moeilijk om het effect van hun beslissingen in te schatten.
De soms toonloze UI wordt dan weer ruimschoots goedgemaakt door de sprankelende presentatie. Niet iedereen zal fan zijn van de nieuwe cartoon-achtige look, maar de charme druipt er in ieder geval af. De levendigheid die de interconnectie van alle gameplaymechanismen suggereren, wordt overtuigend visueel vertaald. Velden die niet gebruikt worden, liggen er verlaten bij, en economische kernen leven samen met de handel op. Opnieuw staat de wereld centraal als een levend organisme, een schouwspel van talloze beurten aan kleine beslissingen.
Ook de muziek past zich aan de wereld aan. De game begint met een minimalistische uitvoering van een folklied specifiek voor je beschaving, zoals Scarborough Fair voor de Engelsen. Die evolueert van een simpele melodie met klassieke viool in de oudheid tot een moderne ambient soundscape in de Atomic Age. Het is een subtiel detail, maar wel één dat het verloop van de tijd kracht bijzet.
Het zijn echter die details en de talloze puzzelstukjes die precies in elkaar passen en Civilization 6 zo complex en flexibel maken. Hoewel de AI en diplomatie nog wat extra glans kunnen gebruiken, is dit het meest complete, harmonieuze en levendige deel uit de reeks. Ondanks de recente hevige concurrentie van games zoals Endless Legend en Stellaris, kroont Firaxis Games zich met Civilization 6 opnieuw tot koning van het 4X-genre.
Civilization 6 is nu verkrijgbaar voor de pc en Mac.