De evolutie van Mario

Meer dan eender welke gamepersonage is Mario een icoon geworden in de maatschappij. Zijn herkenbaarheid overtreft zelfs die van de grote en mindere voetbalgoden die vanaf vandaag het strijdveld betreden in Zuid-Afrika. De Italiaans-Amerikaanse loodgieter is ook zeer populair in België. Nog niet zo lang geleden had hoofdredacteur Philip zelfs de kans om met de stem achter Mario te praten in Bobbejaanland. Dit tijdens een dag die volledig in teken stond van deze loodgieter.

Vandaag is het eindelijk zo ver en ligt Super Mario Galaxy 2 in de winkelrekken. Dit is dus het uitgelezen moment om hier bij Eurogamer.be nog wat dieper in te gaan op de Mario-franchise. Dit zal aan de hand van de diverse genres waarin hij mag opdraven als hoofdpersonage. Eén ding staat vast: Mario is een personage dat van alle markten thuis is. Of het nu gaat om het redden van een prinses of het op gang brengen van een party.

Het belangrijkste genre uit de hele reeks blijft ongetwijfeld platform. Hier liggen de roots van heel het gebeuren, maar opmerkelijk is dat in de eerste platformer met Mario zijn naam niet voorkomt. Ik heb het uiteraard over Donkey Kong in 1981 waarin je als Jumpman de ontvoerde Pauline moet redden. In 1983 verscheen er dan Mario Bros. in de arcadehallen. Hier krijgen zowel Mario als Luigi hun naam. Strijdend in de riolen van New York blijft deze klassieker goed verkopen op de Virtual Console.

Voor velen blijft echt de Super Mario Bros.-reeks hun introductie met de franchise. Deze games zijn verantwoordelijk voor het succes en vele (jong)volwassenen kijken nog met grote nostalgische gevoelens terug naar de reeks. Gelukkig kwam Nintendo in 1993 met Super Mario All-Stars op de proppen waar de drie games gebundeld werden, met als extraatje Super Mario 2: The Lost Levels voor de SNES. Zo kreeg een iets jongere generatie ook nog de kans om de platformers te spelen.

De “Super Nintendo”, zoals hij in de volksmond door het leven gaat, had echter ook twee titels die exclusief op het platform verschenen: Super Mario World en SMW2: Yoshi's Island. In de tweede game steelt Yoshi echter de hoofdrol als de redder in nood voor baby Mario en baby Luigi. Want ook dat is het universum van Mario: populaire bijfiguren die zo nu en dan een eigen game krijgen.

De grootste stap in de evolutie is die naar drie dimensies in het sublieme Super Mario 64, misschien nog wel de beste platformer ooit. Op de GameCube kreeg je dan het mindere Super Mario Sunshine om bij de Wii verbaasd te worden door Super Mario Galaxy en sinds vandaag Super Mario Galaxy 2. Toch verbaasde Nintendo vriend en vijand met een nieuw 2D-avontuur in de vorm van New Super Mario Bros. Wii.

Er is ook draagbare pret voorzien met de twee Super Mario Land-titels voor de Game Boy. Dit blijven veruit de twee beste Mario-games op een handheld ooit. Tussen de Game Boy en de DS kwam er eigenlijk weinig originele platformers uit voor de Game Boy Color en Advance. Het was wachten op de DS voor New Super Mario Bros.

Ondanks zijn bierbuik wordt Mario opgevoerd in een hele reeks aan sportgames. De meest populaire sport blijft hierbij karten en het is enkel op dit gebied dat je echt van een succes kan spreken. Sinds de SNES kreeg elke console van Nintendo wel zijn eigen versie met een steeds groter aanbod aan personages, powerups en racewagens (en -motoren). Maar vergeet ook niet Mario Kart: Super Circuit (GBA) en Mario Kart DS.

Toch zie je de loodgieter ook aan bod komen met tennis, voetbal, honkbal, golf, basketbal en zelfs motoren (Mario Excite Bike - Satellaview). Het ging soms om leuke games, maar geen een van hen waren echte succesverhalen. Er waren ook twee games samen met de grote rivaal uit de jaren '80 en '90, Sonic. Zowel voor de Olympische zomer- als winterspelen bundelden beiden de krachten voor wat minigames.

Als het op minigames aankomt is onmogelijk om niet over de partygames te praten. Met reeds acht (!) verschillende versies van Mario Party voor de consoles sinds het eerste deel op de Nintendo 64, worden gamers rond de oren gegooid met minigames voor meerdere spelers. Hierbij wordt er weinig verandert en speel je eigenlijk een bordspel. Leuk voor even, maar deze titels zullen niet blijven hangen in het collectieve geheugen. Niemand zal Mario Party Advance en Mario Party DS herinneren. Een partygame waarbij je steeds een handheld moet doorgeven is nu eenmaal onhandig.

Op RPG-gebied is er meer lekkers te vinden. De eerste Mario RPG is nu nog vaak hoog te vinden in lijsten van beste game ooit. Super Mario RPG: Legends of the Seven Stars verscheen op de SNES. De drie titels uit de Paper Mario-reeks halen ook hoge scores. Hetzelfde geldt voor de drie Mario & Luigi-delen, waar mijn persoonlijke favoriet toch het laatste deel is.

Voor de puzzelaars onder ons zijn er ook veel games te vinden. Denk hierbij aan Dr. Mario waar je Tetris-gewijs virussen moet aanpakken met de juiste medicijnen. Ook de terugkeer van Donkey Kong in Mario vs. Donkey Kong levert het betere puzzelwerk op. Zo moet je mechanische Mario's naar hun vrijheid leiden via de snelle manipulatie van allerlei objecten. Minder snel te vinden zijn de drie delen van Mario's Picross in Europa.

Ik weet dat niet alle titels aan bod komen, maar het hele universum rond dit ene personage is zo immens dat het zeer moeilijk is om alles weer te geven. Er zijn zelfs educatieve games met Mario in de hoofdrol. Er is zelfs een dansgame uit 2005: Dancing Stage: Mario Mix. Deze loodgieter is dan ook het meest flexibele personage uit de gamegeschiedenis. Een personage waarbij je niet eens over een evolutie kan spreken: hij is gewoon van alle markten thuis zonder dat hij zich moet aanpassen.