Games zijn geen spelletjes

Michaël Samyn is een van de drijvende krachten achter Tale of Tales, een ontwikkelaar uit Vlaanderen die sinds 2002 bestaat. Zo nu en dan zal Michaël zijn unieke visie op de industrie hier neerpennen, speciaal voor Eurogamer Benelux.

Je vraagt je soms af waarom computer games zo populair zijn. Toen ik jong was -lang, lang geleden- speelden wij als kinderen wel spelletjes. Maar de volwassenen deden dat niet. Met uitzondering van een worstenkaarting af en toe en een schaakpartijtje, werd spelen doorgaans beschouwd als iets voor de kleintjes.

Er lijkt iets veranderd in het gedrag van volwassenen tegenwoordig. Misschien blijven de mensen langer jong omdat ze zo lang leven. Of misschien tolereert onze huidige maatschappij kinderachtig gedrag meer dan vroeger. De moderne ophemeling van de jeugdigheid zal daar wel niet vreemd aan zijn. De feiten zijn er: meer volwassenen dan ooit zijn aan het spelen geslagen. Meer in het bijzonder aan het gamen. Zijn ze allemaal kinds geworden?

Ik denk het niet. Ik denk dat er wat meer aan de hand is met het medium dat games gebruiken. Toen ik jong was -lang, lang geleden- was er een rage van Luna Parken. Dat waren speelhallen waar je de laatste nieuwe videogames kon spelen: Space Invaders, Miss Pac Man, Galaga, Centipede, Tempest. Nu worden ze stuk voor stuk als klassiekers beschouwd. Maar behalve de man aan het loket die toen je zuurverdiende spaargeld omwisselde in handige muntstukjes, waren er nooit volwassen te zien in ons Luna Park. Die spelletjes waren voor kinderen.

Ondertussen is de techologie enorm geëvolueerd. De gamers van toen minimalizeren graag de impact van die evolutie. Ze beweren dat het enige dat telt de gameplay is. Dat de grafische weergave beter is geworden, is een verwaarloosbaar detail. Donkey Kong is in wezen even goed als Grand Theft Auto IV.

Ik geloof dat dat voor hen ook waar is. Maar is dat ook zo voor de rest van de mensheid? Voor al die nieuwkomers in de wereld van computer games? Voor al die journalisten en kunstcuratoren? Als zij Lara Croft over het scherm zien paraderen, denken ze dan werkelijk enkel aan high scores en puzzels oplossen?

Natuurlijk niet. Computer games zijn een verhalend medium geworden met een capaciteit die waarschijnlijk die van elk ander medium overstijgt. Dat gedoe met die spelregeltjes en dat punten verzamelen, dat winnen en verliezen, dat eindeloos vernietigen van weerloze vijanden, dat is allemaal een erfenis uit een grijs verleden. Spellen zijn eeuwenoud. Of ze nu met steentjes en papier of met spitstechnologie gespeeld worden, veel zal er niet veranderen. Maar de computer als interactief expressief medium, dat is iets nieuws! Een heel nieuw medium met gigantisch potentiëel.

Ik krijg dan ook grijs haar van het kabaal dat hardcore gamers, game reviewers en sommige ontwikkelaars kunnen maken over gameplay. Die kunnen uren doorzeuren over puzzeltjes oplossen en strategisch poppenlegertjes in de pan hakken. Ik stel ze me dan voor zoals mijn vriendjes en ik op de speelplaats van de lagere school: met onze duimpjes omhoog en wijsvingertjes vooruit terwijl we luidkeels "pang pang" gilden. Dat volwassen mannen dat nu doen op hun televisies is redelijk lachwekkend.

Daar gaat het toch helemaal niet om! Hedendaagse computergames zijn virtuele vertellingen. Werelden waarin we ons kunnen onderdompelen, verliezen en weer terugvinden. Werelden waarin we fascinerende personages ontmoeten en beklijvende ervaringen opdoen. Soms is spelen op de computer een beetje als reizen: exotische oorden opzoeken en gretig dingen bijleren over vreemde culturen. Onze levens verdubbelen zich in het virtuele. Computergames zijn de vleesgeworden droom van elke andere kunstvorm.

Ik kijk dan ook uit naar de tijd wanneer het nu eindelijk eens zal gedaan zijn met dat onnozel rondlopen met papiermaché geweertjes en dat stomme verzamelen van wat groot uitgevallen rondraaiende muntstukjes op een rij. Wij hebben geen tijd meer voor dat gezever, dames en heren games ontwikkelaars. Dat staat allemaal in de weg. Geef ons onze virtuele werelden. Maak dat alles marcheert. Steek er een goed verhaal in, interessante personages, leuke dingen om te doen. Maar val ons toch niet lastig met die regeltjes en die missies en die doelen. Dat is oude koek. Antiek. Computer games zijn een nieuw medium: doe er iets mee!