GOTY 2017: Waarom ik Persona 5 nog eens honderd uur wil spelen
Die zag ik niet aankomen.
Met 2018 voor de deur mag je bijna alweer het laatste blaadje van je scheurkalender trekken, maar niet zonder eerst met een opgewekt gevoel naar de afgelopen twaalf maanden terug te kijken. Dit jaar kent namelijk enkele ijzersterke games die de redacteurs van Eurogamer Benelux met alle liefde nog een keer in het zonnetje zetten. Sander kwam net lang genoeg boven water van zijn tweede Persona 5 sessie om uit te leggen wat hem bezielt om nog eens zoveel tijd in de game te steken.
Honderddrieëntwintig uur en drie kwartier. Zoveel tijd heb ik met veel liefde in Persona 5 gestoken. Toen de aftiteling over het scherm rolde, kon ik vol voldoening zeggen dat ik de beste JRPG van 2017 had uitgespeeld. Uit gewoonte verwijderde ik de game van mijn PlayStation 4, want ik ben een 'one and done'-speler. Als ik een game heb uitgespeeld, dan ben ik er ook klaar mee. Maar deze keer was het anders. Het begon al met het feit dat ik niet kon ophouden met naar de soundtrack te luisteren, maar zo gek is dat nog niet eens. Ik wist dat ik nog niet alles in de game had gezien en hoewel ik daar normaliter mijn schouders voor ophaal, installeerde ik Persona 5 nu opnieuw om nog één keer door de digitale straten van Tokyo te struinen.
Mijn eerste playthrough van de game draaide om optimalisatie: welke acties mij de hoogste stat boosts gaven en hoe ik het best mijn team kon levelen. Het kwam de combat ten goede, dat zeker. Het is alsof je voor de allereerste keer een pretpark bezoekt, of op vakantie gaat. Je maakt een plan om zoveel mogelijk gedaan te krijgen in dat kleine beetje tijd dat je hebt, en er is geen ruimte voor speling of verloren minuten. En hoewel dat an sich prima is, kun je nog zoveel meer beleven als je het allemaal nét wat relaxter aanpakt. Alsof je het volledige pretpark bezoekt in plaats van alleen de attracties.
Het is overigens dankzij New Game+ dat ik überhaupt heb overwogen om de game opnieuw te spelen. De social stats en de wapens worden meegenomen, en de levelrestrictie op Persona is opgeheven. Je bent direct een stuk sterker en vaardiger, en daarmee zijn twee grote time sinks uit de game verdwenen. De eens limiterende tijdsdruk smelt als sneeuw voor de zon en wat er overblijft, is de mogelijkheid om ongehinderd te genieten.
Meteen speel ik de game anders. Niet langer ben ik Akira Kurusu, scholier overdag en Phantom Thief 's nachts maar eerder een toerist die elk hoekje van Tokyo wil verkennen. Zodra er een Palace open is, knal ik er in één avond doorheen, zodat ik meer tijd heb om met m'n vrienden rond te hangen. Ik lees meer boeken over bezienswaardigheden in de omgeving, in plaats van handige zelfhulpgidsen die van mij een meidenmagneet maken. Ik bezoek de kruidenbaden, ga eens honkballen en verspil hele avonden aan de bioscoop. Het is een bevrijdend gevoel.
Ik neem nu ook de tijd om mensen te leren kennen die ik voorheen onbedoeld links liet liggen. Door de tijdsdruk spendeerde ik liever tijd met die bloedmooie dokter die mij liefkozend haar 'proefkonijntje' noemt, dan met een snotjoch die in de arcadehallen wat elitair staat te doen. Waarom zou ik in vredesnaam tijd doorbrengen met een introverte shogi-speler, een politicus en een waarzegster als ik mijn goeie vriendin kan helpen om van haar pleinvrees af te komen? Ik liet me afleiden door de dingen die me op de oppervlakte meteen boeiden en nam de tijd niet om te investeren in zaken die pas later hun vruchten zouden afwerpen.
Maar de verhaallijnen die wat later op gang komen, zijn zeker net zo goed als de rest. Sterker nog, in sommige gevallen blijken ze het sterkste schrijfwerk in de game te zijn. Zo begrijp je ineens waarom Sojiro al die tijd zo afstandelijk tegen je doet, en kom je erachter waarom Hifumi ongeslagen is in Shogi. De verhaallijnen zijn herkenbaar, persoonlijk en zijn een grimmig evenbeeld van de ongeschreven sociale regels die zo diep in de Japanse cultuur zijn verweven. De kans om dat met New Game+ in alle rust te ontdekken is geweldig.
De kleinste details komen ineens naar de voorgrond, wanneer je de tijd krijgt om de spreekwoordelijke bloemetjes te plukken. Ik wist niet eens dat ik bijvoorbeeld een retrogameconsole kon kopen en dat je daar dan ook op kunt spelen, of dat je Kindness omhoog ging door voor een plant te zorgen. Alles wat ik al een keer heb gezien, spoel ik gewoon door en zoals ik al in m'n Persona 5 review zei, het gevechtssysteem is zo gestroomlijnd dat je gemakkelijk door de gevechten kunt klikken zonder al teveel tijdverspilling. De rode draad door de game wordt ineens zonder moeite een nevenactiviteit, en je bent haast een volledig andere Persona 5 aan het spelen.
Het is bizar om te bedenken dat je een totaal andere spelervaring uit een lineaire JRPG van meer dan honderd uur kunt halen, maar toch is het zo. Het sterkt mij ook in het gevoel dat je niet elke stap in deze game moet overanalyseren, uit angst dat je misschien niet het allerbeste doet wat je op dat moment kunt doen. Persona 5 moedigt je aan om je planning en reisroute uit het raam te gooien, want wat je nu niet ziet kun je altijd later bekijken, zonder dat je weer weken aan tijd verliest. Geniet van het hele park, niet alleen de attracties.