In The Witcher is de pen machtiger dan het zwaard
Poolse fantasy van de bovenste plank.
Alle goede dingen komen tot een eind. Zo ook het verhaal van Geralt of Rivia. Al vanaf 2007 volgen we Geralt en zijn kompanen. We lachen, we huilen, maar we kunnen vooral genieten. Genieten van de prachtige verhalen waar ontwikkelaar CD Projekt Red ons in laat verdrinken. Wat is het geheim achter de verhalenvertellers? En hoe krijgt de ontwikkelaar het toch steeds voor elkaar om die boeiende verhalen te verzinnen? Daarvoor moeten we, net zoals in elk verhaal, terug naar het begin.
In Polen bestaat er geen grotere fantasyreeks dan Wiedźmin ('veedj-min'), beter bekend als The Witcher. Alles wat je in The Witcher-games ziet, is namelijk gebaseerd op het werk van de Poolse schrijver Andrzej Sapkowski. Zijn werk staat zelfs zo hoog aangeschreven dat hij ook wel de Poolse Tolkien wordt genoemd. Voor CD Projekt Red CEO Marcin Iwiński lijkt het een onmogelijke opgave om de rechten van The Witcher in handen te krijgen. Dit blijkt uiteindelijk makkelijker dan gedacht. In die tijd liggen de rechten bij een bedrijf dat zich bezighoudt met het ontwikkelen van mobiele games. Aangezien deze ontwikkelaar er niks mee doet, neemt Iwiński contact op met de Witcher-auteur. Na enige uitleg laat de schrijver hem een bod doen voor de rechten van The Witcher.
In één jaar tijd creëert de studio een demo van de game. Deze demo is volgens verschillende werknemers van het bedrijf echter niet goed genoeg om te vertonen. Ze proberen daarom Iwiński te overtuigen om het niet mee te nemen op de eerste zakenreis. Het advies valt in dovemansoren, want Iwiński gaat samen met zijn kompaan Michal Kiciński met een laptop langs verschillende Europese uitgevers. Twee weken later krijgen ze twee e-mails met het bericht dat de demo niet goed is. Het is een flinke psychologische klap voor het team, waardoor het gaat twijfelen aan zijn eigen kunnen. Opgeven is echter geen optie en CD Projekt Red zet door. De studio krijgt zelfs hulp van BioWare, die een engine (Aurora) verschaft. BioWare gaat zelfs nog een stapje verder en geeft The Witcher een staanplaats op de E3-beurs van 2004 naast Jade Empire. De rest is geschiedenis.
In 2013 spelen een paar van mijn vrienden The Witcher 2: Assassins of Kings. In chatgesprekken vertellen ze lyrisch over de pracht en praal van de game en dat ik het echt uit moet proberen. Ik heb het eerste deel echter nog niet heb gespeeld en dus laat ik me niet verleiden door The Witcher 2. In de winter van datzelfde jaar zie ik echter mijn kans schoon: The Witcher staat voor een paar euro in de Steam Winter Sale. In eerste instantie ben ik niet zo onder de indruk van de game. De personages komen houterig over en lijken dertien in een dozijn. Het verhaal komt niet verder dan het zoveelste fantasyverhaal over magie en monsters en door de voice acting lijkt het net alsof niemand er echt zin in heeft. Net op het moment dat ik wil stoppen begint het vierde hoofdstuk.
Een groep boeren kijkt uit over een gigantisch meer met aan de overkant een mysterieus bouwwerk. De heldere lucht geeft het licht van de volle maan alle ruimte om het meer te betoveren met een wit-blauwe gloed. De vuurvliegjes dansen op de rustgevende vrouwenzang die een smaakvolle ondersteuning krijgt van een viool. Vervolgens valt Geralt via een portaal op de oever. In dit hoofdstuk lijkt het alsof CD Projekt Red ineens weet waar het met de game heen wil. Waar de eerste drie hoofdstukken zich bijna volledig afspelen in Vizima, gaat het vierde hoofdstuk een totaal andere kant op. Het groene landschap is een verademing in vergelijking met de grauwe straten. Ook de quest met de zogenaamde Lady of the Lake is een genot. Niet alleen omdat het schrijfwerk goed in elkaar zit, maar ook omdat de voice acting ineens een stuk aangenamer is. De personages komen eindelijk goed tot hun recht. Een trend die zich doorzet tot het einde van de game.
Het einde maakt zo'n grote indruk op me, dat ik na de eindcredits direct alle boeken van Andrzej Sapkowski koop. Het duurt echter tot het einde van The Witcher 3: Wild Hunt voordat ik me er echt in verlies. De boeken The Last Wish, Sword of Destiny en Blood of Elves weten allen mijn aandacht volledig vast te houden, terwijl ik normaliter geen boek aanraak. Met volle overgaven lees ik op het moment Time of Contempt en gelukkig komt er daarna nog meer geweldig werk mijn kant op. De Witcher-games zijn echter geen directe adaptatie van deze verhalen.
CD Projekt Red volgt de boeken niet slaafs, maar gebruikt ze als inspiratie voor de games. Dit in tegenstelling tot veel films, die een boek in een script veranderen. Deze manier van werken vraagt dus ook veel creativiteit van het ontwikkelteam. Zowel voor de schrijvers die het verhaal maken als de designers die de omgevingen en de personages creëren. Ook al staan personages, omgevingen en gebeurtenissen beschreven, telt de interpretatie van de lezer mee in het visualiseren van de geschreven tekst. De manier waarop personages als Geralt, Yennefer, Ciri en Dandelion in de games voorkomen, komt naar mijn mening perfect overeen met de manier waarop Sapkowski het bedoeld heeft.
Daarnaast bevatten de games een knipoog naar verschillende gebeurtenissen en personages uit de boeken. Zo komt Geralt in The Witcher 3 een vrouwelijke genezer tegen, die alles heeft geleerd van ene Nennenke. Deze vrouw speelt een grote rol in het boek The Last Wish. In datzelfde boek lees je ook hoe de relatie tussen Geralt en Yennefer is ontstaan. In de game krijgt dit verhaal dan weer een vervolg in de vorm van een quest met dezelfde naam. De ontwikkelaars gaan dan ook op een interessante manier om met het bronmateriaal. Het lezen van de boeken vult de games aan, maar het spelen van de games vult ook de boeken aan.
In Blood and Wine kan CD Projekt Red ons wederom overtuigen van hun kracht als verhalenvertellers. Het zonnige landschap van Toussaint is de thuisbasis voor het allerlaatste avontuur van Geralt of Rivia. In deze provincie van het Nilfgaard keizerrijk is echter niets wat het lijkt en het is aan ons om dit allemaal te ontdekken. Het verhaal van de White Wolf komt hiermee ten einde, maar het verhaal van CD Projekt Red is nog maar net begonnen.
De Blood and Wine uitbreiding voor The Witcher 3: Wild Hunt is vanaf 31 mei verkrijgbaar op de pc, PlayStation 4 en Xbox One.