Klikken met piraten

In Israël kunnen weinig mensen zeggen dat ze professioneel gameontwikkelaar zijn, maar Alon Lev is er een van. Vijf jaar geleden startte hij samen met vier vrienden een eigen studio: Jelly Button Games. Tegenwoordig werkt er 85 man. "Wij zijn anders dan andere Israëlische ontwikkelaars. Wij willen iets nieuws en innovatiefs doen."

Het succes van de studio is op één titel gebouwd: Pirate Kings. Dat is een game voor Facebook en smartphones waarin spelers op een roulettewiel klikken om gouden munten te verdienen. Eerlijk gezegd is dat niet het eerste waar je aan denkt bij de woorden van de ontwikkelaar. Maar wie over de Israëlische game-industrie praat, komt al snel ogenschijnlijke tegenspraken tegen.

Zo is er het feit dat die game-industrie naar verwachting eigenlijk heel klein is, maar tegelijkertijd buitenproportioneel veel winst oplevert. Dat heeft te maken met de geschiedenis van de lokale game-industrie. In de jaren negentig begon Israël met het maken van digitale spellen: geen games, maar casinosoftware. Dat bleek een succes.

In de jaren die volgden, ontplofte de Israëlische technologiemarkt. Maar omdat de aandacht vooral uitging naar hardware en specifieke gebruiksproducten, bleef een echte game-industrie uit. Games trokken weinig investeerders aan, en zonder geld is er niet veel ontwikkeling. Dat veranderde pas minder dan tien jaar geleden, met een plotselinge terugkeer van het online gokken. Nu ging het echter niet om casinosoftware, maar om 'freemium'-gokgames voor sociale media en smartphones. Israëlische ontwikkelaars hadden hun startpunt gevonden, hoe klein die niche ook was.

Lev en zijn vrienden hadden destijds nog geen ervaring met het maken van games: ze verdienden hun geld met een eigen webdesignstudio. Toch besloten ze een gok te wagen. "We moesten denken aan de simpele kaart- en bordspelletjes uit onze jeugd", zegt hij. "Uiteindelijk besloten we zelf een game te maken: Pirate Kings."

"Het werk begon in 2009, en onze eerste versie was erg populair. Daarom besloten we een studio op te richten. In 2011 hadden we ons eigen bedrijf: Jelly Button Games." Plannen om ook mobiele games te maken, waren er in het begin nog niet. "Toen we het bedrijf oprichtten, moest de mobiele markt nog op gang komen. We wilden webgames maken, want er waren al een paar populaire Facebook-games. Maar die industrie is op betere technologie gebaseerd. In 2011 brak de (ook uit Tel Aviv afkomstige) ontwikkelaar Playtika definitief door met gokgames op Facebook. Dat veranderde de industrie. Een studio oprichten blijft een risico, maar we wilden het graag doen."

Sindsdien is de Israëlische game-industrie snel veranderd. "De omgeving is nu anders. Er was hier altijd al een voorliefde voor spellen en technologie, maar toen wij begonnen, was er maar een kleine game-industrie. We zijn niet het enige bedrijf dat in die periode opgericht werd, maar we zijn altijd een van de weinigen geweest die zich op casual games richten."

Zelfs voor een casual game heeft Pirate Kings zeer simpele gameplay. Alles wordt gedaan door aan een roulettewiel te draaien. Soms levert dat goud op, soms mag je een andere speler aanvallen. Dat levert opnieuw goud op, te besteden aan cosmetische versiering voor je eiland. Er zijn geen daadwerkelijk betekenisvolle keuzes en er is geen einddoel. Zelfs het roulettewiel is volgens Lev enkel gekozen omdat het eenvoudig is. De reden voor dat ontwerp is simpel: hoe minder uitdaging, hoe lager de instapdrempel.

Wat Pirate Kings betreft, gaat de sociale mechaniek boven spelmechaniek. "De sociale onderdelen zijn de belangrijkste mechaniek", zegt Lev. "We hebben gekeken hoe andere studio's hun spelers benaderen. Hoe onze game sociale media gebruikt, is essentieel. Voor ons zijn de spelers het belangrijkste element, en we bestuderen hun gedrag. De game verspreidt zich via hun vrienden." Nodig een vriend uit, en je vermijdt microtransacties. Nieuwe spelers worden daardoor vaak via vrienden op sociale media binnengehaald.

Als grap vergelijkt Lev het met de verspreiding van een ziekte: "Het is net een epidemie. Dat is wat je zag toen wij het spel naar Azië brachten. Het begint in een paar steden, verspreidt zich door sociale cirkels, en vindt een vector naar de volgende plek. Eerst Vietnam, daarna Cambodja... Zoiets hebben we nog nooit gezien."

Het 'virus' Pirate Kings verspreidt zich flink. Tot op vandaag is de game 70 miljoen keer gedownload, en Jelly Button Games is uitgegroeid tot een studio met 85 man personeel. Een van de dingen waar het bedrijf zich nu voor inzet, is het verbeteren van de ontwikkelaarsgemeenschap.

"We houden veel conferenties", vertelt Lev. "We willen de nieuwe leden van de industrie onderwijzen." Daarnaast houdt de ontwikkelaar regelmatig game jams met het nieuwe personeel. "Dan splitsen wij het bedrijf op in kleine teams, en ieder team heeft 48 uur de tijd om iets te maken. Ondertussen begeleiden ik en de andere oprichters hen als mentors. Dat levert allerlei soorten games op: games voor de HTC Vive, voor consoles, smartphones en zelfs bordspellen! Uit dat soort experimenten komen onze nieuwe titels voort."

Het is interessant dat de games die zulke jams opleveren niet verder van Pirate Kings kunnen afstaan. Vergelijk die experimenten echter met Levs uitspraken over innovatie en vernieuwing, en alles lijkt een stuk passender. Op papier is het moeilijk om dergelijke uitspraken met simpele social games te rijmen. Maar in de context van Tel Aviv wordt de aanpak van Jelly Button Games logischer.

Er zijn daar geen geldschieters voor de ontwikkeling van gebruikelijke games, laat staan voor grote titels. Hoewel er Israëlische indies zijn, lijken die geen markt te vinden. Een game als Pirate Kings doet dat echter wel. Zonder dergelijke titels is het moeilijk voor te stellen dat er ruimte en geld voor experimenten is. Willen games in die regio groeien, dan begint dat proces misschien bij de kleinst mogelijke games.