Prison Architect review
Verdient de vrijlating.
Prison Architect is al sinds 2012 speelbaar via Early Access op Steam. Sinds een maand echter is de game van ontwikkelaar Introversion Software afgerond en is versie 1.0 officieel uitgekomen. Daar waar de game voorheen enkel een sandbox-modus had, bevat deze nieuwe versie twee extra modi: een Campaign-modus en de Escape-modus. Maar verdient deze simulatie een leven buiten de gevangenismuren?
De Campaign is het logische startpunt en bestaat uit vijf missies. Die zijn zo opgebouwd dat ze je de mogelijkheden in de game leren kennen. Dat gaat van een eenvoudig gebouw plaatsen tot grote rellen onder controle krijgen. Bovendien behelzen de missies een goed verhaal, met leden van de maffia die in jouw gevangenis de boel op stelten zetten. Zo weet je op een interactieve en meeslepende manier de basis al gauw onder de knie te krijgen. Je beseft echter snel dat je toch niet alle essentiële dingen in de campagne hebt geleerd.
De Sandbox-modus biedt toch de broodnodige extra uitleg wanneer je aan je eigen gevangenis begint. Zo krijg je een brief van een ceo die je uitlegt wat de beste manier is om te starten. Ga je een lening aan bij de staat, dan moet je als tegenprestatie aan enkele voorwaarden voldoen. Op die manier weet je ook meteen wat je moet bouwen om de gevangenis functioneel te maken.
Eenmaal je de basis onder de knie hebt, is het eenvoudig om een kleine gevangenis te runnen. Bouw celblokken met een bed en een toilet, een kantine, een keuken, een buitenplaats en een administratief gebouw voor de baas en zijn accountant. Voorzie alles van stroom en water en je bent vertrokken. Het hoogtepunt van Prison Architect is dat je nu zelf de keuze hebt hoe je verder wilt gaan. Hou je het bij deze basis en breid je die gewoon uit? Of ga je verder? Je gevangenen hebben immers ook wensen die je al dan niet kunt vervullen.
Alle beslissingen die je neemt, hebben bovendien een gevolg. Klagen de criminelen dat ze geen ontspanningsmogelijkheden hebben en beslis je om dat te negeren, dan zit de kans er dik in dat de potjes gaan overkoken en een bewaker het zal moeten bekopen. Leg je ze echter elk in de watten met een tv in hun celblok, dan heb je weer meer kans dat er brand ontstaat omdat iemand met de tv zit te knoeien. En al doe je ontzettend je best om al hun wensen te vervullen, dan nog zullen ze proberen te ontsnappen. Het blijft immers een gevangenis.
Maar het stopt niet bij enkel cellen verfraaien. Je kunt veel meer voor de gevangenen doen. Een gemeenschappelijke kamer met een snookertafel aanleggen, of klaslokalen, een kapel, een werkplaats en meer. In de klaslokalen is het mogelijk om een aantal cursussen voor de geïnteresseerden te geven, zoals koken en handenarbeid. Degenen die hiervoor slagen, kun je dan ook effectief in de keuken of de werkplaats inzetten. Zo bespaar je op personeelskosten en verdien je zelfs geld door spullen die ze maken te verkopen. Het toont dat elk element in Prison Architect andere elementen beïnvloedt.
Het is ook mogelijk om behandelingen te starten om van drugs en alcohol af te kicken. Voor de families kun je een bezoekersruimte bouwen waar ze de gevangen dan komen bezoeken. Minder sympathieke maatregelen nemen is echter ook broodnodig. Zo beveel je de bewakers om zowel alle gevangen als alle celblokken grondig op verboden items te doorzoeken. Dan zie je hoe inventief de criminelen echt zijn. Drugs, pillen, een zelfgemaakt mes, gereedschap uit de werkplaats en mobiele telefoons. Werkelijk alles smokkelen ze hun cel binnen.
Ook dat is één van de sterke punten van de game. Die spullen komen niet zomaar in hun cel. Zo kom je er achter dat ze via de goederen die binnenkomen bepaalde zaken de gevangenis in smokkelen. Ze kunnen wapens maken en er worden zelfs zaken over het hek gegooid. Je kunt hierop dan weer reageren door bepaalde mensen een tijd in isolatie te zetten of de telefooncellen af te luisteren zodat je weet wanneer en op welke manier er smokkelwaar gaat binnenkomen. De creativiteit van de criminelen is complex, maar het is een plezier om hun gedrag te doorgronden en hen steeds een stap voor zijn.
Indien je het wel met je gevangenis gezien hebt, kun je ze eventueel verkopen en ergens anders helemaal opnieuw beginnen. Bovendien kun je bij de start enkele functies aan of uit zetten, zoals oneindig geld, de kans dat je ontslagen wordt en zogenaamde events. Door die laatste ontstaat er misschien vuur of breekt er een virus in je gevangenis uit om het allemaal nog wat uitdagender te maken. Dat draagt bij aan een langere herspeelbaarheid.
En dan is er nog de Escape-modus. Hierin sta je aan de andere kant van het verhaal en neem je de plaats van een gevangene in met als doel de ontsnapping. Dat klinkt veelbelovend maar pakt flauw uit. Je kunt wat vechten waardoor je een reputatie opbouwt om zo een bende te vormen. Daarna sla je de bewakers in elkaar, steel je de sleutels en neem je de benen. Deze modus zit verstopt onder het menu extra's en meer dan een extraatje is het ook niet. Na een uurtje heb je Escape wel gezien.
Prison Architect is een sterke game dankzij de diepgaande gameplay en de enorme keuzemogelijkheden. Je hebt zelf volledig de keuze welk type gevangenis jij wilt bouwen. De Escape modus blijkt uiteindelijk de zwakste schakel in het pakket. De Campaign zit dan weer goed in elkaar, maar de basisvaardigheden eisen een betere uitleg. De game draait echter om de uitstekende Sandbox-modus waarmee je jezelf lange tijd zoet kunt houden. Prison Architect is met succes uit Early Access ontsnapt.
Prison Architect is nu verkrijgbaar voor de pc en Mac.