Replay of FastForward: Duke Nukem 3D
Gonna rip you a new one.
door Stieven Schaerlaeken
De opzet van dit soort artikels is meteen duidelijk als je de titel ervan leest. Een redacteur krijgt de opdracht om een game te herspelen, waarna hij uitmaakt of het de moeite is om de titel vandaag de dag opnieuw uit de kast te halen - Replay - of door te spoelen naar het vervolg - FastForward -. Deze keer gaan we aan de slag met Duke Nukem 3D gezien na een heleboel jaren Duke Nukem Forever goud gegaan is, en binnenkort in de winkelrekken zal liggen. Gezien we in deze artikels uitgebrachte games uit het verleden herbekijken kunnen er spoilers aanwezig zijn, dus best even opletten mocht je het desbetreffende spel nog niet gespeeld hebben.
"Damn, those alien bastards are gonna pay for shooting up my ride!" Met deze iconische woorden kregen we in 1996 onze eerste blik op Duke Nukem 3D. We durven zonder schaamte zeggen dat het onze kijk op games destijds duchtig veranderde, en iedereen was het erover eens, het Doom-tijdperk was ten einde. Humor, oneliners, een tintje erotiek (vrij gewaagd voor die tijd), afwisselende levels die volgepropt zaten met wapens en vijanden. Hail to the king, baby! Duke Nukem Forever begint eindelijk stilletjes aan op de horizon te verschijnen, maar wij reizen even terug in de tijd, en zoeken voor jullie uit of Duke Nukem 3D nog een even zoete zonde is als vroeger.
Waar is de tijd dat games nog konden teren op een bijna niet-bestaande verhaallijn, evenveel wapens als je numerieke toetsenbord toeliet, en oneliners waar Vin Diesel rode oortjes van zou krijgen? Wel, die elementen bestaan nog in games, maar zulke titels worden dan ook genadeloos neergeslagen door critici. Gelukkig stamt Duke Nukem 3D nog af uit het tijdperk waar zulke games ongekende successen kon boeken, en de Duke, die deed dat, in stijl. Geen ironsight-feature, handmatig herladen was uit den boze, en we hebben de mogelijkheid om zelf ons spel ten allen tijde op te slaan, dit is oldschool gamen op zijn best.
Laten we even het "verhaal" uit de doeken doen. Duke Nukem 3D is een opvolger op de arcadegame Duke Nukem II. Duke komt met zijn ruimteschip terug op Aarde aan, en al meteen word deze onder vuur genomen door onbekenden. Hij ziet geen andere keuze dan een SOS te sturen, en hierdoor komt hij te weten dat onze planeet ten prooi gevallen is aan vijandige buitenaardse wezens. Deze aliens hebben heel toepasselijk de LAPD laten muteren in varkens. Het enige wat Duke nog kan doen is de schietstoel gebruiken om wraak te nemen op dit, zoveelste, buitenaardse ras.
Zijn kansen zijn onvergefelijk klein, net zoals hij het graag heeft. Ondertussen moet het al wel duidelijk zijn dat er niet bepaald veel denkwerk aan de plot is vooraf gegaan, welke perfect dienst zou doen in een of andere ondermaatse, goedkope B-film. Op een onbeschrijfbare manier werkt het echter perfect in deze game en maakt het je ook helemaal geen barst uit. Meer shells in die shotgun, en krampachtig op zoek naar die blauwe, rode en gele sleutels. Het Doom-tijdperk is misschien toch nog niet helemaal verdwenen.
Het duurt niet lang of we hebben de smaak helemaal terug te pakken, en het is met een brede glimlach op het gelaat dat we de vele knipoogjes naar films, cultuur en andere games op ons toe laten stromen. De hedendaagse game-industrie is dat concept een beetje vergeten, lijkt het wel. Doorheen het spel zijn er verwijzingen, sommige al wat subtieler dan andere, naar films zoals Terminator, Jaws, They Live, Evil Dead, Aliens, Indiana Jones, 2001: A Space Odyssey en Star Wars.
Games zoals Doom en Quake komen ook even de kop opsteken, kwestie van andere grootheden in het FPS-genre niet te vergeten. Naast deze heb je ook nog referenties naar Pink Floyd en O.J. Simpson, de lijst is echter te lang om hier uitgebreid aandacht aan te besteden. Hopelijk komt deze trend ooit nog eens terug boven water, maar het hoeven geen tweeduizend referenties in één game te zijn. Dat is wat te veel van het goede, nietwaar? De Duke kwam echter in een moeilijk parket door een hele andere kwestie.
Het was uiteindelijk de manier waarop vrouwen in de belangstelling komen in deze game, die het spel nogal een beruchte status gaf. Dit was toch wel een hekelpunt bij bepaalde organisaties. Het is opvallend in deze game dat de hele sociale structuur van de maatschappij lam ligt en er duidelijk geen plaats meer is voor afvalverwerking en onderhoud. Waarom kunnen aliens nu eens geen propere, zindelijke wezens zijn? Het gevolg is dat je doorheen de levels Los Angeles steeds meer en meer in verval ziet geraken. Er is maar één industrie die nog op volle toeren draait, en dat is de porno-industrie. Overal in de game zijn wel peepshows te vinden, strippers of zelfs zeer schaars geklede vrouwen die hulpeloos vastgebonden zijn. Het zijn zaken waar zelfs nu nog menig wenkbrauwen van kromtrekken.
Anno 1996 was het nog een heel andere kwestie, en menig critici bekladde de game dan ook als zijnde iets dat eerder een puberaal natte droom van de ontwikkelaars was. Wat deze mensen simpelweg niet konden inzien was dat als je Duke Nukem 3D op zekere hoogte serieus nam, alles als een kaartenhuisje in elkaar stortte. Deze game was bedoeld om lekker ontspannen achterover te leunen en de straten van L.A. te verlossen van deze vreemde wezens, die onze Aardse vrouwen best konden pruimen, meer niet. Het zal misschien voor hedendaagse gamers dan ook niet de meest aangewezen game zijn om alsnog te leren kennen, maar al wie FPS-fanaat is moet Duke Nukem 3D minstens tien keer hebben uitgespeeld, op de "Damn, I'm Good" moeilijkheidsgraad, met overvloedig gebruik van de hilarische wapens als The Shrinker, waar je vijanden mee kan krimpen en dan plattrappen. Wat een nostalgische pret.
We boren door al de controversie heen, dwars voorbij alle negatieve aandacht heen en komen tot de kern van de zaak. Is Duke Nukem 3D een spel dat vandaag de dag nog steeds de moeite? Ja, en dat zal binnen vijf jaar nog steeds zo zijn, idem binnen tien jaar, idem binnen twintig jaar. Duke Nukem is een tijdloze figuur die we nooit ofte nimmer zullen vergeten. We nodigen jullie dan ook allemaal om naar je lokale winkel te rennen zodra Duke Nukem Forever te koop is, misschien wil je wel die Collectors Edition in huis halen?
Conclusie: REPLAY
...Al is het maar om The Duke zijn spieren nog eens in retrospect te bewonderen.