Replay of FastForward: Mafia

De opzet van dit soort artikels is meteen duidelijk als je de titel ervan leest. Een redacteur krijgt de opdracht om een game te herspelen, waarna hij uitmaakt of het de moeite is om de titel vandaag de dag opnieuw uit de kast te halen - Replay - of door te spoelen naar het vervolg - FastForward -. Deze keer gaan we aan de slag met Mafia, nu diens opvolger bijna in de winkelrekken te vinden is. Gezien we in deze artikels uitgebrachte games uit het verleden herbekijken kunnen er spoilers aanwezig zijn, dus best even opletten mocht je het desbetreffende spel nog niet gespeeld hebben.

"Maar, maar... Hij is één van ons...", stamelde Ray, nadat hij de kelder op afluisterapparatuur had gecontroleerd. "Ach, denk je nu echt dat ik dat niet besef, stupido?", antwoordde Don Tony verontwaardigd. "Ik was al bevriend met Paulie toen jij nog niet eens in de baarmoeder zat. Hij was één van de beste capo's die deze familie ooit gekend heeft. Maar wat hij gedaan heeft, valt niet goed te praten. Het is gruwelijk om de belofte van trouw te verbreken, en de klootzak keek verdorie nog blij toen hij het gedaan had ook!" Ray probeerde hem tot rede te brengen: "Maar de flikken gaven hem geen keuze, baas!" Terwijl Tony hem een klap in z'n gezicht verkocht tierde hij: "Zei ik niet net dat zijn daden onvergeeflijk zijn? Hoe durf je zelfs nog maar tegen mijn bevelen in te gaan? Nee, morgen slaapt Paulie bij de vissen, daar mag je van op aan."

De criminele spaghettivreters die ook wel eens door het leven durven gaan als de maffia, hebben hun populariteit niet bepaald te danken aan het nieuws waarin ze vroeger geregeld opdoken, maar eerder aan tot de verbeelding sprekende reeksen als The Godfather en The Sopranos. Als je als gamer je portie afvalverwerking *knipoog* wilt hebben, moet je het momenteel stellen met een resem MMO-games die via je internetbrowser speelbaar zijn, waarvan de bekendste ongetwijfeld de Facebookapplicatie Mafia Wars is. Maar dan vergeet ik natuurlijk Mafia: the City of Lost Heaven van Illusion Softworks, een volwaardige game uit 2002.

Het mag dan wel de enige echte maffiagame zijn, toch is het een spel dat op een aantal vlakken bijzonder goed scoort. Om te beginnen is er het verhaal, dat wordt verteld aan de hand van talloze cutscenes die de gameplay afwisselen. De stemmen van een aantal personages uit het spel werden zelfs verzorgd door acteurs van The Sopranos. Het verhaal draait helemaal rond Tommy, die zijn geschiedenis vertelt aan een politie-inspecteur. Naar het einde van het spel toe kom je te weten waarom hij toenadering tot de agent heeft gezocht, een geslaagde drijfveer om het verhaal te blijven volgen. Hij vertelt over zijn leven als taxichauffeur, toen hij op een dag gedwongen werd om enkele maffiosi te helpen ontsnappen. Op die manier werden zijn talenten ontdekt, en voor hij het wist stond hij met beide voeten in de wereld van de georganiseerde misdaad door klusjes voor de Salieri-familie op te knappen. Tijdens het spel speel je dat deel van zijn leven na en win je steeds meer respect van Don Salieri, de grote baas van de familie, die vooral te kampen heeft met een rivaliserende maffiabende (de politie wordt uiteraard grotendeels omgekocht). Tijdens zijn belevenissen begint hij steeds meer het harde maffialeven in vraag te stellen, wat nog eens voor een mooie extra dimensie zorgt.

Mafia speelt zich af tussen de twee wereldoorlogen door, tijdens het sfeervolle Amerika van de jaren '30, en dat brengt ons meteen bij een volgend sterk punt. De fictieve open wereld genaamd Lost Heaven past niet alleen perfect binnen de tijdsgeest van het spel, maar is ook bijzonder groot en ziet er opmerkelijk gedetailleerd uit voor de tijd waarin het spel uitkwam. Sommige missies vinden zelfs 's nachts of op het platteland plaats, hetgeen voor de nodige afwisseling zorgt. Ook de dag van vandaag is de virtuele stad nog genietbaar. De mensen die in de bruisende wereld rondlopen zijn uitgedost in de typische kledij van toen en je hoort verschillende sfeervolle muziekdeuntjes zoals deze door de radio. Bovendien kan je met 70 verschillende wagens rijden die je nu voor miljoenen als oldtimer zou kunnen verkopen. In de carcyclopedia kun je de waarheidsgetrouwe specificaties van al die vierwielers raadplegen. De betere modellen worden naar het einde van het spel toe aan je wagenpark toegevoegd, en je kunt ze pas stelen als een monteur je getoond heeft hoe het slot open te breken.

Realisme is dus zeker ook een paradepaardje van Mafia. Om te beginnen is de politie strenger dan in pakweg GTA. Als je te snel rijdt (meer dan 60 km/u!), het rood licht negeert of een wapen in het openbaar toont krijg je de lange arm der wet al achter je aan. Als je stopt kom je er meestal met een boete van af, maar wanneer er wapens mee gemoeid zijn of indien je vluchtmisdrijf pleegt mag je de gevangenis een bezoekje brengen als ze je te pakken kunnen krijgen. En geloof me, de A.I. van tegenstanders in een wagen mag je in dit spel zeker niet onderschatten. Op die manier betrapte ik mezelf er voortdurend op te kijken of er geen politie aankwam, iets dat echte leden van de maffia ook steeds doen. Andere voorbeelden van het proberen evenaren van de werkelijkheid zijn verwondingen die je kunt oplopen door met je auto ergens tegen te botsen, en autosloten die wat tijd in beslag nemen om open te breken. Verder kan je gebruik maken van de trein (hoewel je de eigenlijke rit niet kunt overslaan waardoor je meestal gewoon sneller bent met de wagen) en verlies je de kogels die nog in het magazijn zaten dat je weggooit als je herlaadt. De auto's hebben ook allemaal een specifieke rijstijl: sommigen gaan je amper op een heuvel kunnen dragen, anderen vlammen erover alsof het niets is.

En dan zijn we tenslotte aanbeland bij de missies. 20 in totaal zijn er, en ze zijn stuk voor stuk uitdagend, spannend en uniek. Het woordje uitdagend brengt helaas meestal ook frustratie met zich mee, en dat is hier niet anders. In sommige levels is je auto net iets te traag tijdens een achtervolging, sterft je compagnon voortdurend of weet je gewoon niet waar je precies heen moet. Maar de voldoening is des te groter als je er dan uiteindelijk toch in slaagt het level tot een goed einde te brengen. Bovendien zijn die probleempjes in het echte leven ook van de partij, wat het spel des te realistischer maakt. Geduld is ook nog zo'n vereiste als je met het spel aan de slag wil: er is bijvoorbeeld een missie waarin je 12 kisten handmatig in een truck moet laden. Realistisch, maar saai. Wacht... Ik ben dan wel de mannen met machinegeweren die je elk moment kunnen betrappen vergeten vermelden. Je hoort het al: alles wat je verwacht van een maffiagame zit verwerkt in de missies. De baas naar een etentje vervoeren om vervolgens een aanslag op hem te voorkomen, wilde autoachtervolgingen, sluipmissies, wagens van vijanden beschadigen met een baseballbat, tientallen rivalen neermaaien met een Thompsongeweer, bier in het zwart aankopen, verklikkers en mensen met belangrijke posities die teveel weten vermoorden, noem maar op.

Alsof dat nog niet genoeg is zijn er een heleboel zijmissies in de vorm van opdrachten die je moet uitvoeren voor een bepaalde monteur. Meestal stellen ze je rijvaardigheden tegen de klok op de proef, en als je ze tot een goed einde weet te brengen geeft de monteur je informatie over een nieuwe sportwagen die je kunt gaan stelen om toe te voegen aan je wagenpark. Gelukkig zijn deze missies niet verplicht, want je moet erbij van hier naar daar rijden, en dat kan zeker als het niet lukt nogal vervelend worden na een tijdje. Bovendien bevat het spel een free ride modus, waarin je zelf een aantal omgevingsfactoren kunt kiezen zoals grootte van het terrein, aantal agenten en voetgangers, met welke wagen je begint,... Alles draait rond geld in dit spelonderdeel: gangsters elimineren, taxi spelen, snel rijden en auto's laten ontploffen zijn maar enkele voorbeelden van acties die je geld opleveren. Door boetes van de politie verlies je uiteraard een deel van de poen. Free ride verlengt de speelduur nog eens aanzienlijk en zorgt ervoor dat je het gebrek aan een multiplayer amper gaat opmerken.

Ik ga er geen doekjes om winden. Mafia is de beste maffiagame die ik ooit gespeeld heb. Het is ook de enige maffiagame die ik ooit gespeeld heb. De gameplay van het spel is in wezen ongeveer gelijk aan die van GTA. Bovenop die succesformule weet de game toch nog bijzonder origineel uit de hoek te komen door de unieke setting, de variatie in de missies,... Kortom: het maffiasausje. Speel deze gerust nog eens alvorens je met Mafia II aan de slag gaat, het loont zeker de moeite om die nostalgische momenten de dag van vandaag nog eens te herbeleven. En indien je Mafia gewoon nog nooit gespeeld hebt, tja... Dan zou je morgenochtend wel eens kunnen wakker worden naast een paardenkop.

Conclusie: Replay