Retrofiel - Call of Duty 4: Modern Warfare is het slachtoffer van zijn eigen succes
We don't need another heeeeeeero...
Vroeger, toen alles beter was… Toen moderne shooters nog niet helemaal uitgemolken waren. In Retrofiel gaat een van de redacteurs van Eurogamer Benelux terug naar de goede oude tijd. Met het oog op de lancering van Call of Duty: Modern Warfare Remastered blikt Samuel terug op het origineel waarin de serie voor het eerst voor een andere setting koos.
Waarschuwing! Deze Retrofiel verklapt veel over het plot van Call of Duty 4: Modern Warfare. Wie dankzij de Remastered-editie de game voor het eerst speelt, wacht het beste nog even met het lezen van dit artikel.
Het is een afscheid en een begin, het laatste woord en de openingszin. Het draait om de epische singleplayer en is een van de belangrijkste multiplayer titels ooit. Het is een gewelddadige oorlogsgame met het hart van een pacifist. Maar negen jaar later is Call of Duty 4: Modern Warfare bovenal een paradox, en slachtoffer van zijn eigen succes.
De afgelopen jaren struikelden we erover: moderne militaire games waarin stoere commando's naar een exotisch oord vertrekken om daar orde op zaken te stellen. Ze zeggen oorlog recht te doen met hun realisme, maar dat realisme komt neer op geweld dat alle subtiliteit van een slechte B-film heeft. Ze waren zo populair dat we eronder bedolven werden, net zolang totdat Activision de ruimte in schoot en DICE naar 1916 vertrok. Al die games delen één voorvader: Call of Duty 4: Modern Warfare.
Modern Warfare was het vierde deel in de serie, en brak alle regels. Die regels waren ouder dan Call of Duty, en gaan terug naar 1999 toen Infinity Ward onder de naam 2015 Inc. Medal of Honor: Allied Assault presenteerde. Zes jaar en vijf games lang hielden ze zich aan dezelfde opzet: een historisch conflict, een verhaal dat lijkt op een documentaire, hoofdrolspelers die de oorlog overleven als klein onderdeel van grote legers, en actie die oorlog met ernst benadert.
Modern Warfare vervangt de historische setting met een fictief conflict dat zich vijf minuten in de toekomst afspeelt. Het verhaal neemt geen grote sprongen van conflict naar conflict, maar speelt zich tijdens enkele dagen af waarin iedere minuut telt en alles samenkomt. Hoofdrolspelers zijn chirurgische instrumenten op geheime missies en kunnen ieder moment sterven. Het was een frisse wind in een tijd waarin spelers bedolven werden met games over de Tweede Wereldoorlog. Modern Warfare werd meer dan een hit: het werd een succesformule.
De enige traditie waar de game niet mee brak, was de ernst. Eerdere delen brachten die ernst middels het respect voor een historische context. De game mocht dan lekker spelen, maar herinnerde je er altijd aan dat oorlog een daadwerkelijk bestaande hel is. Dat nieuwe deel ging echter over een fictieve oorlog in een politiek beladen heden. Zoiets vraagt om een andere aanpak.
Wie een actuele setting benadert door simpelweg te stellen dat oorlog hels is, zendt een gemengde boodschap uit. Want als de oorlog gewonnen en de vijand verslagen is, was die hel het dan niet waard? Hoe schokkend zo'n verhaal ook is, het stelt uiteindelijk alsnog dat oorlog ook zijn goede kanten heeft. Dat is de valkuil waar vrijwel iedere opvolger van de game in trapt. Maar Modern Warfare zelf is veel voorzichtiger dan dat.
Het punt van de game is dat heldhaftigheid en oorlog niet samengaan, en de satire huist in het voorzichtig opbouwen van heldhaftige verwachtingen. Langzaam lokt de game je naar een aanname, waarna het genadeloos het tapijt onder je vandaan trekt. Het gebruikt de perspectieven van een Amerikaanse soldaat en Britse commando om met het beeld van een heroïsche oorlog te spelen, en het uiteindelijk genadeloos af te maken.
Het Amerikaanse verhaal begint bekend: onrust in het Midden-Oosten dwingt Amerika tot een invasie. Het moet een snelle actie in naam van de vrede zijn: een heroïsche oorlog. Het eindigt met de Amerikanen die hun vijand gruwelijk onderschatten, en in een van de bekendste scènes sterft jouw soldaat hulpeloos in de schaduw van een paddenstoelenwolk. Een subtiele metafoor is het niet.
Maar dat de heroïsche oorlog niet bestaat, betekent nog niet dat er geen helden zijn op het slagveld. Neem bijvoorbeeld die Britse commando's: zij zijn toch onoverwinnelijk? Maar de eenheid van cpt. Price wint vooral omdat ze totaal onethisch is. Zo dreigen de militairen hun bondgenoot van een berg te gooien en executeren ze gevangenen. Bijna alle misdaden die vijand Zakhaev pleegt, zijn reacties op mislukte provocaties van jouw team. Aan het einde red je de wereld van een gevaar waar jij zelf medeverantwoordelijk voor bent. Je wint door een man in de rug te schieten, en wordt kreupel weggevoerd in een helikopter. Letterlijk iedereen die je kent, is dood, en het hele conflict had vermeden kunnen worden.
Die satire maakt Modern Warfare nog steeds uniek. De game was slim - misschien wel te slim. Het was zo makkelijk om Modern Warfare te zien als een lijst met succesvolle ingrediënten, dat de manier waarop alles samenkwam vaak vergeten werd. Iedere satire riskeert een oprechte interpretatie, en rond het moment dat Call of Duty: Black Ops uitkwam, was het kwaad definitief geschied.
Infinity Ward is daar zelf medeverantwoordelijk voor. Na Modern Warfare was de ontwikkelaar klaar met de serie, maar Activision drong aan op een vervolg. Het resultaat was Modern Warfare 2, een game met alle subtiliteit van een Michael Bayfilm. Vergelijk de twee en het lijkt opzettelijke sabotage, een parodie op iedereen die het eerste deel zag als propaganda.
Nu keert Modern Warfare terug in een nieuw HD-jasje. Ik heb er gemengde gevoelens over. De oude context is verdwenen, en als bijvoegsel van Infinite Warfare is het misschien onvermijdelijk de game te zien als niets meer dan de curieuze voorganger van nieuwere titels. Maar wil het tot zijn recht komen, dan verdient deze game beter gezelschap dan zijn opvolgers. Dat Modern Warfare's satire serieus genomen werd, is al kwalijk genoeg. Het laatste wat we nu moeten doen, is terugkeren naar die interpretatie wegens nostalgie.
En toch is er een klein stemmetje in mijn hoofd dat blij is, want Modern Warfare's doelwitten bestaan nog steeds. Het ideaal van de heroïsche oorlog zien we iedere dag terug, zowel in het nieuws als in de Black Ops en Advanced Warfares van deze wereld. Modern Warfare's succes veranderde de moderne shooter in precies dat wat het op de hak nam, en verdient daarom een tweede kans om gehoord te worden. Tegen alle reden in wil ik hopen dat het de vader lukt zijn kinderen recht te zetten.