Risen 3 review
Role-playing met piraten.
Ontwikkelaar Piranha Bytes is gekend om zijn old-school role-playing games. Na eerst de Gothic-reeks te ontwikkelen, wijdde de Duitse ontwikkelaar zich aan twee games binnen het nieuwe Risen-universum. Risen 3 arriveert ongeveer twee jaar na de vorige game en belooft een 'klassieke, handgemaakte role-playing game met ruwe charme.' 'Ruw' blijkt inderdaad de juiste woordkeuze te zijn.
Zo gaat het verhaal zonder veel uitleg van start, waarin je als vermoorde piraat weer tot leven gewekt. Je hebt de schat die je zocht niet gevonden en je zus is er uit verdriet vandoor. Het ergste van al: een kwaadaardige demon heeft je ziel gestolen. Zonder ziel leven is niet goed en je moet 'm dan ook zo snel mogelijk terugkrijgen. Maar van die haast merk je tijdens het merendeel van de game niks. Nooit heb je het gevoel dat je in een bijzondere toestand tussen leven en dood bengelt. Enkele stuntelige droomsequenties slagen er door hun clichématige dialogen niet in om een sfeer van mysterie en intrige op te zetten.
De voice acting van je hoofdpersonage helpt ook niet om het verhaal verkocht te krijgen. Of je nu in een banale of levensbedreigende situatie zit, de stemacteur steekt al zijn energie in een rasperige toon. Alles wat hij zegt klinkt op die manier verveeld en monotoon. De andere karakters zetten een betere prestatie neer. Je zus Patty is rad van tong maar gevoelig wanneer nodig, terwijl de sjamanistische dokter Bones de show steelt met zijn vreemde humor en geluidjes.
Op vlak van gameplay kent Risen 3 zowel zijn grootste successen als zijn grootste minpunten. Dit is inderdaad een 'klassieke, handgemaakte role-playing game.' Er zijn enorm veel categorieën aan vaardigheden, en ook binnen die vaardigheden zijn er aparte onderverdelingen waar je beter in kan worden. De skills vormen zo een complex web aan groeimogelijkheden en bieden je personage kansen om op nuttige manieren sterker te worden.
Maar die diepgang heeft ook een keerzijde. Er zijn zodanig veel vaardigheden om in te investeren, dat het erg moeilijk wordt om te evolueren zoals jij wil. Je wordt gedwongen sommige skills compleet te negeren en dus delen van de game te missen. Als je beter wilt worden in zwaardvechten, moet je namelijk veel ervaringspunten steken in de mêlee-categorie. Maar dat zorgt er voor dat je niet genoeg punten over hebt om beter te worden in 'persuasion.' Zo heb je vaak geen toegang tot delen van conversaties. En ook je andere vaardigheden zoals 'lockpicking' blijven dan in de kou staan. Die blinkende gesloten kist op het strand blijft dus ongeopend. Het is één ding om keuzes te moeten maken, maar Risen 3 biedt te veel mogelijkheden aan voor te weinig ervaringspunten.
De game bevat ook honderden verschillende objecten zoals gouden bekers, schedels, vorken en soorten voedsel. De meesten zijn echter enkel nuttig om als rommel te verkopen bij een handelaar. En hier laat je omslachtige inventaris je in de steek. Er staat geen limiet op wat je bij je draagt, zodat de lijst met al je voorwerpen al snel uit de pan swingt en je het overzicht verliest. Bovendien moet je steeds in de inventory duiken om te zien wat de statistieken van een nieuw wapen zijn. De meeste moderne RPG's zoals Diablo III of Borderlands 2 respecteren je tijd beter, door direct te tonen hoe nieuwe wapens zich verhouden tot je huidige.
Maar hoe goed je zwaarden of messen ook zijn, de mêleegevechten in Risen 3 zijn een absoluut dieptepunt. De controls reageren niet onmiddellijk op je input en soms raak je een vijand terwijl je een ander monster wil belagen. Daarbij is er geen duidelijk systeem in het vechten; gaat die vijand nu aanvallen of niet? Of is hij aan het verdedigen? De regels die winst of verlies bepalen zijn volstrekt onduidelijk. Het is bovendien onmogelijk om het helemaal in je eentje op te nemen tegen twee of meer vijanden tegelijk, want elke vijandelijke aanval onderbreekt jouw ingezette offensief.
Dus zit er niks anders op dan je kompanen uit te buiten. Als ze een vijand tweemaal kunnen raken, verliest het monster in kwestie namelijk helemaal zijn interesse in jou. Zo kun je je degen gemakkelijk in diens rug planten en loop je geen risico om aangevallen te worden. Je laat dan ook het beste je kompanen het vuile werk voor je opknappen, want ze richten veel meer schade aan dan jij. Gevechten voelen zodoende niet aan als een uitdaging, maar wel als wedstrijdjes in het uitbuiten van het systeem. De meest effectieve manier van vechten blijkt via een minimum aan je eigen input.
Risen 2 profileerde zich als een in-rum-gedrenkt piratenavontuur met een Caraïbische tint. In Risen 3 houdt de setting ergens het midden tussen die zeeroversavonturen en een meer traditionele, middeleeuwse setting. Je vecht dan wel met een beker rum aan je riem en een ooglapje op je gelaat, maar de meeste andere personages zijn gepantserde ridders of magiërs met lange gewaden. De lichtere, avontuurlijke toon van je piratenavonturen botst soms met die serieuzere en grauwe ridderlijke queesten. Want terwijl jij zin hebt in schattenjagen, wil die sombere leenheer dat je enkele andere ridders met een hekel aan magie gaat afslachten.
Niet alleen inhoudelijk is de wereld in conflict met zichzelf. Ook op technisch vlak weet Risen 3 niet goed wat het wil. Enkele eilanden hebben prachtige ruïnes, met stralen zonlicht die gulzig door kieren tussen stenen kruipen. Maar anderzijds zijn de texturen in diezelfde ruïnes van een bedroevend slechte kwaliteit. Bovendien zijn de animaties van je hoofdpersonage enorm houterig. Piranha Bytes neemt hier ook enkele drieste shortcuts: zo is er geen animatie voor het beklimmen van een ladder, maar toont de game kort een zwart scherm waarna je je plots bovenaan de ladder bevindt.
Ook een vergelijking met voorganger Risen 2: Dark Waters werpt geen mooi licht over Risen 3. De omslachtige en te drukke inventaris is bijna exact overgenomen uit die vorige game. De zwaardgevechten waren eveneens al een gekend probleem in Risen 2. En ook de visuele oneffenheden heeft Piranha Bytes zonder schroom overgenomen.
Toch moet ook de ambitie en liefde van Piranha Bytes in de kijker geplaatst worden. De game biedt een grote open wereld, met meer dan 300 quests om te voltooien. De verschillende gevarieerde eilanden zoals Tanaris, Calador en Kila zijn stuk voor stuk volgestouwd met personages die eigen verhalen hebben. En de complexe verbindingen tussen vaardigheden, sub-vaardigheden en hun effecten op je personage duiden op een grote liefde voor role-playing.
Het hart van Risen 3 zit op de goede plaats. Maar het flauwe verhaal, de verwarrende, omslachtige mêleegevechten en het minimum aan evolutie ten opzichte van Risen 2 maken het moeilijk om ten volste van de pure role-playing aan de kern van de game te genieten. Risen 3 beschikt inderdaad over een 'ruwe charme,' maar tegenwoordig mag je meer dan dat verwachten van een game. Zeker met de hevige competitie van andere hedendaagse titels.
Risen 3: Titan Lords is nu verkrijgbaar op pc, PlayStation 3 en Xbox 360.