Roundtable 05: Censuur vs. artistieke vrijheid
Wat één hakenkruis allemaal teweeg kan brengen!
Nico: Duitsland is een ingewikkeld land. Eigenlijk zijn het zestien ingewikkelde landen - en ik moet niet uitleggen hoe het er aan toe kan gaan in een federatie. Het censureert geweld en verwijzingen naar nazi's in de media en in het leven; die twee hebben alles en niets met mekaar te maken. Het leek wenselijk na de ongemakkelijkheden van vijftig jaar geleden om 'oproerige' zaken aan banden te leggen. De Wolfenstein recall, de reden van deze roundtable, valt in die tweede categorie: er was ergens een swastika gevonden. Dus voor mijn bijdrage, een beetje achtergrond over 'den Duits'.
Je hoort het vaakst dat de Duitse censuurwetten hun verleden willen verdoezelen, en daarom niet in orde zijn. Ik vind ze niet in orde, maar ook dat ze niets willen verdoezelen. Zoals bij veel verkeerd begrepen dingen is het misverstand perfect averechts. De censuur in Duitsland komt net voort uit een acuut bewustzijn van hun verleden. De ban op nazi-symboliek is op zich een soort mea culpa, en probeert het moeilijker te maken voor nostalgie en anti-semitisme om zich op het nazisme te enten, zoals ze dat eerder met enig succes deden.
Om de Wolfenstein recall te begrijpen moet je dus de Duitse maatschappij ontrollen. Dat zet zich voorlopig nog voort; met de troost dat het zich voortzet. Omdat de censuurwetten zo vergroeid zijn met het naoorlogse denken daar heeft de hetse rond games minder met de games zelf te maken, denk ik. Zoals ze vaker zeggen: 't is van hopen en de jonge mensen in de gaten houden. Viel Glück gewenst aan die jonge mensen bij de stembusgang vandaag, trouwens.
Verder heb je die 'killerspiele', hè. Super-geladen term die op de gewelddadige, beïnvloedende games wijst. Hij wordt vooral gebruikt door een kleine groep moraalridders, en er is gelukkig ook kritiek op in Duitsland. In Australië heb je tegenwoordig ook zware censuur - Left 4 Dead 2 mag er niet uitkomen. Het zijn maar stuiptrekkingen, hoop ik, en zoals Jasper al aangaf: nu games prominenter aanwezig beginnen te zijn in de wijdere maatschappij. De echt bezorgden kan je nooit overtuigen, maar een volwassen, gerespecteerd ratingsbureau kan dat in goede banen leiden. Hier in Europa gaat het er van afhangen hoe PEGI (en in Duitsland, de USK) de vuurtjes blust. IE: met geduld.
Michaël: Vanuit een liberaal oogpunt is elke vorm van censuur echter een teken van zwakheid - van onbetaamlijke inmenging in de privésfeer van de burger. Ik geloof niet dat mensen problemen maken van de Holocausts of zwaar geweld omdat je toch zelf volwassen genoeg bent om dat te relativeren, wie weet is het zelfs allemaal escapisme...
Helaas, toen ik naar Berlijn trok dacht men daar anders over en kunnen ze daar niet mee lachen, dat lijkt wel ingebakken. De in-group jonge Duitsers versus de out-group mondiale burgers. Begrijpbaar vanuit een sociologisch perspectief, maar naar mijn mening onterecht (hoewel ik geen culturen wens te bekritiseren)...die aversie is nergens voor nodig aangezien wijzelf het niet meteen als zijnde een probleem ervaren.
Nu goed, er wordt wel meer gecensureerd in games en een regulator is een goede zaak gebleken voor andere industrietakken, maar de manier waarop men reguleert is te oud. Je zit in een mainstream high-tech industrie waarin digital downloads en anonimiteit vrij spel hebben. PEGI kan nooit garanderen dat games verkocht worden aan de juiste leeftijdsgroep op de manier dat ze nu bezig zijn. Oftewel passen ze hun mechanismen aan en krijgen ze de slagkracht van de internationale regeringen (wat niet gaat gebeuren, want er is te veel geld mee gemoeid) oftewel doen ze naar mijn mening beter niets, want ze hebben geen effect...
Als minderjarigen games kunnen kopen in winkels, de enige plaats waar PEGI eigenlijk een impact op kan hebben, dan zijn ze slecht bezig. Kijk naar alcohol of het tabakverbod waar er wel een duidelijke kentering bezig was na de vorige wetgeving. Mijn besluit: laat hen achterwege, want ze hebben geen impact op de nieuwe technologievormen waarmee games gepaard gaan, een gebrek aan feeling met de industrie of aan lobbyisme met geld...En richt dan een maatschappij op die dat wel heeft.
Blijkbaar zijn er aardig wat tegenstanders van het ratingsysteem op onze redactie te vinden. Ook leuk om eventjes wat bij te leren over de gang van zaken in Duitsland, waarvoor dank Nico. Dat ouders in de eerste plaats verantwoordelijk zijn voor de spellen die hun kinderen aankopen - en dus ook voor wat ze te zien krijgen - zijn we het allemaal eens, en ook het feit dat de gameindustrie nog erg jong is speelt in beslissende factor in deze discussie omtrent censuur.
Deel gerust je mening met de rest over dit onderwerp, en heb je ook een ideetje voor een onderwerp, laat het ons dan zeker weten!