Serious Sam HD
De achtste, eigenlijk.
Iedereen, kijk naar dit. Dat is Serious Sam zo’n beetje. Dat is het nu al acht keer, en elke keer werden de games vrij enthousiast onthaald door fans en critici. Daarin zit direct de curieuze aantrekkingskracht van de reeks. Er is geen enkele reden om vernieuwing te verwachten van een Serious Sam game, en geen enkele reden om die te verlangen van deze heruitgave van de allereerste uit begin 2000.
De Serious Sam games zijn losgeslagen shooters die zich afwisselend afspelen in claustrofobische gangen en grote, open ruimtes. Vijanden gooien zich op je zonder bijgedachten, van de lage tot de hoge tientallen tegelijkertijd, en vallen als vliegen met een bevredigende ‘beurk’. Het is je uitleven, strategie of precisie zijn niet echt de bedoeling. Ammo en health is te vinden achter elk hoekje, en sterf je een keer, wel, laat het niet aan je hart komen.
De levels zijn over het algemeen kaal ontworpen - deze remake heeft een grafische upgrade gekregen, maar een Crysis verwachten is er een beetje naast. Teveel grafische ditjes en datjes zouden alleen maar afleiden van de kerntaak, die met simpele, functionele ontwerpen met je communiceert, amper een pasteltint aan decoratie om de bedoeling te verhullen. Hier is een grote ruimte, en onmiddellijk leidt je af dat er over een paar seconden zo’n honderd kerels binnen gaan teleporteren. De deur trekt achter je toe, en hoewel er geen timer is weet je dat er nog zo’n tien seconden zijn om een beetje goede positie in te nemen en af te wachten wat het spel op je kop gaat gooien.
Af en toe wordt de actie onderbroken door simpele puzzels die aansluiten bij de diepst gewortelde gamerinstincten; die je ook instinctief gaat oplossen, bijna zonder inbreng. Een gesloten deur, hè? Wel daar moet een schakelaar voor zijn, zeker. Daarnaast is een open deur, daarachter zal de schakelaar ergens zitten. Natuurlijk wel. Variatie in Serious Sam is waarschijnlijk alleen maar het inwisselen van de Schakelaar voor de Sleutel om de Gesloten Deur te openen. Zeldzaam kom je een piëdestal tegen in een belangrijk uitziende ruimte die ook een, godverdomme, gesloten deur bevat. Als je denkt dat daar een voorwerp op geplaatst moet worden, dat waarschijnlijk achter die andere deur ligt, je zou gelijk hebben. Er wordt zelfs geen moeite gedaan om de vijanden op een nuchtere manier de levels in te krijgen: ze teleporten gewoon naar binnen. Serious Sam is een oefening in minimalisme.
En ook een hommage aan vervlogen shootersterren uit vervlogen jaren. Je herinnert je misschien de kleine val in oude shooters, die nu spaarzamer wordt toegepast, ook in postmoderne shooters als Bioshock: power ups die vijanden doen verschijnen wanneer je ze opneemt, waardoor elke health pack een val kan worden. Serious Sam maakt er een soort gameplay element van. Elke health kit, ammo pack, armor pickup zorgt voor nieuwe vijanden, bijna zonder uitzondering. Soms raak je in een level niet verder totdat je een power up opneemt die de volgende golf vijanden doet verschijnen.
Serious Sam is hersenloos op de beste manier, op zo’n vrije, leuke manier, dat iets zeggen over repetitieve levels, de onnozele AI (ik zou de AI niet om sigaretten sturen want hij komt waarschijnlijk toch terug met, ugh, Gauloises), of het gebrek aan een verhaal er naast is. De enige klacht die gemaakt kan worden is hoe weinig er geknutseld is aan het origineel. Veel langer is het allemaal niet, nieuwe stukjes in de levels zijn dun gezaaid, evenals nieuwe ideeën. Wat allemaal ruimschoots goed gemaakt wordt door de coöperatieve multiplayer, een snelle en ook wel vreemde, doorgaans stille ervaring. Iets met twintig Serious Sams die samen de singleplayer portie van het spel doorboemelen met raketten en plasma-vurende ‘dingen’, een beetje zoals deze mannen. (Ik zou sommige wapens pejoratief ‘kanonnen’ willen noemen, alleen dat er ook gewoon een echt kanon tussen zit.) Er is voice chat, maar omdat alles zo voordehandliggend is gebruikt een mens die niet.
Af en toe wordt het wel moeilijk om te weten op wie je nu eigenlijk aan het schieten bent: de crosshair werkt ook als health meter, gaat van groen tot rood om de health aan te duiden van hetgene waarop je hem laat rusten. Het doet dat met vijanden én met teamleden, zodat het in het heetst van de strijd moeilijk wordt om te weten of je nu naar de health van je teamgenoot aan het kijken bent of naar die van dat schorpioen ding met een minigun in plaats van een arm. Het blijft toch leuk – primale gamerinstincten, hè: een beetje goed wegspelende raketwerper doet veel.
Heb je de versie uit begin 2000 gespeeld biedt deze heruitgave misschien te weinig nieuws om twintig euro aan uit te geven. De formule blijft wel perfect: Serious Sam is snel, goedkoop, een lichtgewicht, ideaal voor een beetje lichte misogynie, om die kerel die je een beetje kent bezig te houden wanneer hij aan je deur verschijnt op een tipsy vrijdagavond. Serious Sam is gaming’s dagje aan zee.