Unravel review - Rafelig
Rafelig.
Emotie is de rode draad doorheen Unravel. Het is een ontdekkingstocht langs herinneringen aan personen en plekken, en de waarde die ze hebben. Dat een dergelijk moeilijk thema op zo'n warme en eerlijke manier wordt aangesneden, toont dat Unravel het hart op de juiste plek heeft. Het is een verhaal dat zonder ook maar één gesproken woord weet te ontroeren. En daar zit hoofdpersonage Yarny voor een groot deel tussen.
Yarny is een kluwen garen waarover jij de controle hebt,, maar tegelijk ook niet. Want hoewel je zijn bewegingen stuurt, vertelt hij je tegelijk constant over zichzelf. Tijdens zijn eerste stappen in de natuur kijkt hij verwonderd om zich heen en schrikt op van vlinders. Wanneer je je in een steengroeve bevindt in het midden van een storm, wrijft hij zichzelf zo goed als mogelijk warm. Hij beweegt zó onschuldig, zó oprecht dat je op elk moment met hem meeleeft en haast gelooft dat hij uit een sprookjesboek is gekropen.
De serene Scandinavische landschappen versterken die feeërieke sfeer. Met sneeuw bedekte bossen, modderachtige bergpassen en muisstille boerderijen vormen het decor van je escapades. Elk hoofdstuk brengt nieuwe, simpele maar tegelijk toch prachtige landschappen met zich mee, die je soms met verstomming slaan door hun aandacht voor detail of verrassende situaties. Te midden van een donker bos doen enorme hoeven de modder rond je heen plots opspatten; een hert komt inspecteren of jij al dat lawaai hebt gemaakt. Of een auto raast plots voorbij terwijl je een weg oversteekt.
Die verrassende en inventieve trucs weet Unravel echter niet naar de gameplay zelf door te breien. Nochtans gelden ook hier de basisprincipes van simpelheid en eerlijkheid. Je hebt geen levensbalk of gadgets. Je hebt zelfs maar een heel beperkt aantal bewegingen, die allemaal met vijf knoppen uit te voeren zijn. Maar die kern wordt nooit uitgebreid. Het blijft bij diezelfde basis-moves die je tot aan het bittere eind blijft herhalen.
De game doet zijn uiterste best om het onderste uit de kan te halen, met enkele heel erg creatieve puzzels tot gevolg. Het touw van een boot aan de kade doorsnijden met de schroeven van de motor leidt tot een gefluisterde 'wow'. Wanneer je niet veel later je eigen garen gebruikt om knopen te leggen en zo een deur open te houden, sta je al helemaal verbaasd over hoe creatief het basisuitgangspunt wordt uitgewerkt.
Maar doordat er nooit grondig met je verwachtingen wordt gespeeld, verval je al snel in bepaalde patronen en wordt de game voorspelbaar. Gauw neem je objecten vast en sleep je ze mee nog vóór je effectief de puzzel hebt gezien. Je hebt ondertussen namelijk gemerkt dat losstaande objecten altijd bedoeld zijn om puzzels mee op te lossen.
Het zijn dan ook de weinige keren waar Unravel je in onverwachte situaties plaatst, die het meeste indruk maken. Plots hang je vast aan een plastic zak en stuur je als een bezetene om niet te pletter te storten tegen bomen. Of probeer je heelhuids een veld te doorkruisen terwijl een meute agressieve vogels boven je heen cirkelt en nu en dan neerduikt om je te grazen te nemen.
Naast de monotonie blijkt de vaagheid van sommige puzzels een ander groot struikelblok. Soms zijn vitale elementen niet goed aangeduid. Zo licht een grijppunt op een bepaald moment niet op waardoor je al snel tien minuten oeverloos rondwandelt, op zoek naar iets dat je denkt over het hoofd te hebben gezien. Daarnaast plaatst Unravel ook een grote nadruk op physics-based-puzzels, waarbij je bepaalde objecten moet manipuleren. Vaak reageren die objecten echter niet zoals je zou verwachten. Zo lukt op een gegeven moment een puzzel in een moeras niet, omdat de kist die je nodig hebt achter een boomstam blijft steken. Er moet dus een andere oplossing zijn. Althans, dat zou je denken. Totdat je ten einde raad het dan maar nog een keer probeert en dit keer de kist ineens wel met succes naar je toetrekt.
Unravel frustreert ook op andere vlakken. Waar de puzzels je geduld op de proef stellen, eisen acrobatische uitdagingen het meeste van je bereidheid tot trial-and-error en je geduld met onnauwkeurige controls. Maak je borst maar nat voor secties waarin je keer op keer afgestraft wordt voordat je de exacte timing van een sprong onder de knie hebt. Of kloven die je net niet haalt vanwege Yarny's minisprongetje, waarna hij vaak achter objecten blijft steken.
Maar uiteindelijk slaat de balans voor Unravel naar het positieve door. Op bepaalde momenten klikt het avontuur namelijk helemaal. Een intelligente puzzel met alledaagse objecten wordt dan afgewisseld door een acrobatisch stuk waarin je van grijppunt naar grijppunt slingert. Uiteindelijk culmineert de hele sequentie in een spectaculaire situatie waarin Yarny bijvoorbeeld rotsblokken moet ontwijken. Bij je terugkeer naar de hub-wereld apprecieer je dan des te meer de kalmte en stilte die hier hangt, als tegenpool van je vaak gestreste uitstapjes.
Unravel maakt dus zeker fouten. De basisgameplay is té eenvoudig en weet zich nooit te evolueren tot nieuwe concepten. Ook het vage puzzeldesign en de ietwat lompe controls doen afbreuk aan het spelplezier. Maar tegelijk weet Unravel te ontroeren door de eerlijke aanpak van het verhaal, de sprookjesachtige omgevingen en de onschuldige charme van Yarny. Hoewel de garen nu en dan rafelen, schiet er dus meer dan genoeg over om een warme en memorabele ervaring mee te breien.
Unravel is nu verkrijgbaar voor de pc, PlayStation 4 en Xbox One.