Waarom 2012 het jaar van StarCraft 2 wordt
eSports naar de top?
De allereerste StarCraft-game maakte competitief gamen zo populair in Zuid-Korea, dat er zelfs een TV-station aan gewijd werd. De release van StarCraft 2 in 2010 maakte de gekte alleen maar erger. Zuid-Koreaanse pro-gamers zijn echte sterren die heel wat geld binnenhalen, maar de concurrentie is bikkelhard. Buiten Zuid-Korea kreeg de eSports scene echter nooit een dergelijke populariteit. Nu lijkt er een kentering op komst. 2012 wordt het jaar van Starcraft II - in het westen.
Voor wie StarCraft niet kent: de game is een rasechte RTS, waarbij spelers mineralen en gas moeten verzamelen en zo hun leger moeten uitbouwen. StarCraft staat bekend voor zijn uitstekend balans - spelers moeten de juiste combinatie zoeken tussen 'micro' (eenheden controleren in gevechten) en 'macro' (hun economie op peil houden). Er zijn drie rassen om uit te kiezen, elk met hun eigen unieke eenheden: de futuristische Protoss, de insecten van de Zerg en natuurlijk de menselijke Terrans. Enkele basistutorials zijn hier of hier te vinden.
StarCraft is heel interessant om naar te kijken omdat de gameplay razendsnel is: je kan het vergelijken met schaken aan hoge snelheid. Spelers moeten tactische beslissingen nemen in een flits, en dat leidt vaak tot héél entertainende games. Koreanen zijn simpelweg de wereldtop: ze kunnen uitstekend multitasken, zijn razendsnel én hebben een uitstekende ondersteuning achter de schermen. Elke StarCraft 2-speler die niet uit Zuid-Korea komt wordt dan ook nogal smalend een "foreigner" genoemd.
In 2012 lijkt er echter een kentering te komen: de scène lijkt ook in het Westen door te breken. Door streamingdiensten zoals Twitch.tv is de barriere om betrokken te raken bij spelers en toernooien nog nooit zo laag geweest - én voor het eerst kunnen veel westerse pro's ook financieel overleven. Daarnaast leeft de gezellige community als nooit te voren, waarbij sommige spelers echte publiekstrekkers zijn en heuse fanclubs hebben. Ten slotte belooft 2012 heel wat westerse toptoernooien, ook omdat Westerse spelers steeds beter worden en beter en beter tegen de Koreanen kunnen strijden. Een jaar om naar uit te kijken dus.
Lage Toegangsdrempel
Een belangrijk deel van de opkomende populariteit van StarCraft 2 in het Westen is te wijten aan streaming diensten. Op sites zoals twitch.tv of justin.tv kan iedereen zijn gameplaysessies live uitzenden. Door een partnership zoals ook YouTube doet, krijgen bepaalde streamers het inkomen uit hun advertenties. Zo kunnen verscheidene westerse pro's voor het eerst volledig leven voor hun sport en zich erop concentreren. De meeste grote toernooien worden ook live gestreamd, en dat meestal gratis. De barrière om naar StarCraft the kunnen kijken is dus heel laag geworden.
Bovendien zijn er ook talrijke 'casters' (commentatoren van games) die spellen van commentaar of analyse voorzien en op YouTube zetten. Zo is er Mike "Husky" Lamond, die een YouTube kanaal heeft met meer dan 600.000 subscribers. Husky's losse en amusante stijl is dan ook perfect voor mensen die StarCraft 2 pas leren kennen. Hij gaat niet echt diep, maar houdt de games entertainend en eenvoudig. Hij mocht het concept van StarCraft onlangs ook gaan uitleggen op NPR, de Amerikaanse nationale radio. Husky was één van de allereerste casters van StarCraft 2 op YouTube en is ook nu nog veruit de populairste. In zijn voetspoor volgden heel wat anderen, zoals John "TotalBiscuit" Bain. TotalBiscuit is bekend van verschillende "Let's Play" video's van talrijke andere games, maar maakt dus ook naam als StarCraft 2 caster. Hij sponsort een eigen toernooi, de ShoutCraft Invitational.
Met de komst van StarCraft 2 werd ook de Zuid-Koreaanse scene heel wat toegankelijker. De GSL (of Global StarCraft League) is dé topcompetitie in Zuid-Korea, en die wordt volledig gratis gestreamd. Bovendien wordt er Engels commentaar voorzien door Dan "Artosis" Stemkoski en Nick "Tasteless" Plott. De twee worden algemeen gezien als hét topduo qua casting, waarbij Tasteless vaak de actie op zich neemt en Artosis dan meer een diepte-analyse geeft. Hoewel de GSL een Zuid-Koreaans onderonsje blijft lijken de westerse fans het wel te lusten.
Community
StarCraft 2 blijft groeien, en dagelijks komen er nieuwe spelers, fans en initiatieven bij. De grote communitysites r/starcraft of Team Liquid staan altijd klaar met tekst en uitleg voor nieuwelingen. Discussies over tactieken zowel voor gevorderden als amateurs, belangrijke aankondigingen, interacties tussen én met pro's: je vindt het allemaal op de communitysites. Dit is een grote aantrekking van pro-StarCraft. Zo hielden verschillende fans in 2011 "barcrafts" over de hele wereld: tijdens grote toernooien verzamelt men in bars of cafés waar normaal traditionele sporten getoond worden, en kijkt men gezellig samen StarCraft 2.
De pro-gamers zelf staan natuurlijk in de spotlights. Velen hebben een trouwe fanbasis, en vaak brengen ze ook hun eigen persoonlijkheden mee. Dat zorgt voor leuke rivaliteiten of voorvallen, die je in elke sport wel vindt. Het spelersveld is ondertussen al zo uitgebreid dat het onmogelijk is om alle uitstekende spelers hier te overlopen. Op Liquipedia zijn ze alvast allemaal terug te vinden. Hier halen we enkele belangrijke westerse spelers er uit. Ondertussen zijn zowel Chris "HuK" Loranger en Greg "Idra" Fields de twee bekendste namen uit Noord-Amerika. Oorspronkelijk keiharde rivalen, spelen beiden nu voor hetzelfde team: Evil Geniuses. HuK, de minzaamheid zelve, en Idra, bekend voor zijn "bad manner" (slechte manieren, zoals een game verlaten zonder "good game" te zeggen) en zijn labiele mentale sterkte (hij geeft vaak games op als ze nog niet verloren zijn) hebben beiden grote fangroepen, en scoren ook goed als ze tegen Koreanen moeten spelen. Onderling zijn hun games altijd een waar festijn, zoals de legendarische game waarin HuK, die op verliezen stond, Idra aanviel met een leger van gehallucineerde (fake) eenheden, die Idra echter aanzag voor echt; waarop Idra prompt het spel verliet en de overwinning binnen handbereik liet vallen.
Andere fan-favorieten zijn de de Duitser Dario "Liquid'TLO" Wuensch, bekend om zijn ingenieuze en ongeziene strategiëen, of de Oekraïnse veteraan Aleksey "White-Ra" Krupnyk, die bekend staat om zijn speciale tactiek. Ook Zweden heeft een sterke scene met onder andere Haypro, Morrow, Sjow, SaSe en Naniwa. Johan "Naniwa" Lucchesi is een van de weinige Europeanen die tot nu toe op hoog niveau kon meedoen met de Zuid-Koreanen. Zo won hij de MLG Global Invitational. Op 13 april werd hij bovendien de eerste "foreigner" in lange tijd die zich kon plaatsen voor de tweede ronde van de GSL. Hij staat bekend voor zijn beslissingsvermogen en capaciteit om zijn tegenstander te doorzien. Hij speelde recent een wel zéér nagelbijtende game tegen HuK.
België en Nederland zijn ook vertegenwoordigd. Nederland heeft voorlopig de beste spelers, met Jos "Liquid'Ret" De Kroon, een Zerg-speler bekend door zijn extreem economisch speelstijl, en Manuel "Grubby" Schenkhuizen, een legendarische Warcraft 3-speler (waarin hij zowat alles won wat er te winnen viel). Beiden kenden een goede start in 2012 met enkele ereplaatsen, hoewel het nog wachten blijft op de grote overwinningen. In België bleef het lange tijd stil, maar 2012 begon alvast uitstekend: Jeremy "Feast" Vansnick liet zich opmerken op zijn eerste grote toernooi, IEM Kiev, waarbij hij na een uitstekende reeks tegen de Koreaan MMA nipt in het zand beet. Hij zette zijn sterk lijn door op het IEM World Championship, begin maart in Hannover. Feast eindigde 4de (waardoor hij ook 4200 dollar binnenhaalde) én werd verkozen tot Most Valuable Player door het online publiek. Ook Olivier "Orly" Bellemans blijft het goed doen online, nadat hij eerder al mocht meedoen op Dreamhack.
Toptoernooien
Nu de Westerse scene aan het groeien is, wordt 2012 het jaar van echte toptoernooien én een hoop innovatie. De GSL blijft van te hoog niveau voor de meeste foreigners, dus speelt de strijd tussen Zuid-Korea en het "buitenland" zich vaak af in westerse toernooien. In 2011 kwamen er voor het eerst enkele top-Koreanen meedoen in de MLG of Major League Gaming, het grootste Noord-Amerikaanse toernooi. In events die een weekend duren en volledig gratis worden gestreamd, strijden spelers uit alle regio's tegen elkaar. Gamewebsite IGN heeft ook zijn eigen toernooi, de IPL (IGN Pro League). Na een goede start in 2011 belooft de IPL een sterke groei te kennen in 2012: de prijzenpot voor IPL 4 bedroeg maar liefst 100.000 dollars. Het toernooi, dat in Las Vegas plaatsvond tijdens het paasweekend, werd gewonnen door de koreaan aLive. In de top 16 zat er één buitenlander, de fransman Ilyes "Stephano" Satouri, die ook één van de hooggeplaatste buitenlanders is.
Ook op het Europese vasteland zijn er grote toernooien te vinden. De trend hier is om een toernooi samen te laten verlopen met een LAN-party (zoals Dreamhack) of een gamebeurs (zoals op Gamescom). Dreamhack, bekend als wereld's grootste LAN-party, houdt ook een StarCraft 2 toernooi. In 2011 vonden de finales zelfs plaats in een ijshockeystadium waar er plaats was voor 4000 man. In 2013 hopen ze hun toernooi in een heuse arena geschikt voor 30.000 personen te houden. Naast de ronkende namen zijn er ook enkele kleinere toernooien die wekelijks of maandelijks plaats vinden en een wat kleinere geldprijs hebben. Ze zijn bovendien allemaal gratis te volgen.
Het is natuurlijk niet allemaal rozegeur en maneschijn: al dat gratis gestream zorgt ervoor dat winst maken op een toernooi quasi onmogelijk is. 2012 wordt daarom ook een jaar van innovatie. Zo probeerde MLG iets volledigs nieuws uit. Het organiseerde een kleiner toernooi in het laatste weekend van februari met een Pay-Per-View formule. Voor het eerst moest men betalen als men het toernooi überhaupt wilde zien. De community wacht dan ook met ingehouden adem af wat de resultaten zullen zijn. Vooraf was er immers protest tegen de hoge prijs van 20 dollars. Het wordt dus afwachten wat de toekomst brengt. Omdat toernooien zo duur zijn, wordt er gezocht naar een nieuwe formule om ze meer winstgevend te maken. Of de oplossing in het PPV-model ligt moet de toekomst uitwijzen, maar 2012 wordt dus ook een jaar waar geëxperimenteerd zal worden met verschillende manieren van origaniseren, en dat kan de sport alleen maar ten goede komen.
We kunnen alvast besluiten dat StarCraft een enorme groei kende in de voorbije jaren. 2012 lijkt de trend verder te zetten, met makkelijkere toegang, een gezellige community en topgames. Toch rijzen er vragen over de duurzaamheid van het eSports-model. Een jaar vol groei én uitdagingen dus, wat StarCraft 2 alleen maar interessanter maakt als sport.