XCOM Preview
Schopt heilige huisjes om.
Raadpleeg zoekmachine Google wat ons te wachten staat in 2012 en de voorspellingen zijn weinig optimistisch: een nieuwe ijstijd, terroristische aanslagen of zelfs een verpletterende komeetinslag zullen ons leven dit jaar voorgoed doen veranderen en misschien zelfs het einde der tijden inluiden. Een brute invasie van rovende ruimtewezens doet het volgens de apocalyptische hitnotering ook nog steeds erg goed dus blikt de tactische first person shooter XCOM alvast vooruit op een buitenaardse aanval die in alle hevigheid is losgebarsten. Uiteraard mag jij met met een team kundige soldaten en slimme wetenschappers aan komen draven om orde op zaken te stellen. Een exacte releasedatum is nog onbekend maar toch vragen wij ons af: wat kunnen we van XCOM verwachten?
Het bewierrookte UFO: Enemy Unknown is volgens veel PC-veteranen nog steeds de beste game ooit gemaakt. Internationaal bekend als X-Com: Enemy Unknown greep de game je in 1994 compleet bij de kloten met haar tenenkrommend spannende turn-based gevechten waarin een klein groepje dappere vechtjassen het opnam tegen buitenaardse griezels die hun zinnen op aardse dominatie hadden gezet. Ik spreek uit persoonlijke ervaring als ik zeg dat UFO: Enemy Unknown je met het grootste gemak tot het vroege ochtendgloren achter de monitor gekluisterd hield met haar ongekend verslavende gameplay en fantastische gevechten.
Met zo'n gedegen reputatie liggen de verwachtingen rond de reboot die 2K Marin (BioShock 2, Mafia 2) op de E3 2010 aankondigde dus ook torenhoog, zeker omdat er nogal wat heilige huisjes lijken te worden omvergeschopt: de tactische turn-based gevechten hebben plaatsgemaakt voor bombastische shootouts en de game heeft sfeer en diepgang verruild voor explosies en killstreaks. Aldus de reactie van een onthutst publiek na het aanschouwen van de E3 presentatie. Terechte twijfels of geneuzel van stugge fanboys? Wij zetten de feiten op een rijtje.
Aan het achterliggende verhaal is weinig veranderd: een op de drempel van de revolutie staand Amerika in de jaren 60 wordt belaagd door buitenaardse machten die langzaam maar zeker gebieden en steden veroveren. Jij bent speciaal agent William Carter, aanvoerder van de Extraterrestrial Combat Unit (XCOM) en hebt de opdracht gekregen de ruimtegriezels van onze aardkloot te schoppen. Door middel van een aaneenschakeling van tactische gevechtsmissies win je langzaam maar zeker terrein terug, steel je slinks de buitenaardse technologie en doe je je uiterste best om je manschappen in leven te houden. Waar UFO: Enemy Unknown het verhaal vaak een beetje in het midden hield lijkt XCOM te kiezen voor een directere vertelstijl. Zo leren we tussen de missies door onze opdrachtgevers, wetenschappers en soldaten kennen middels kleine subquests en cutscenes maar vertelt XCOM ook het origin story van de speciale elite-eenheid en oprichter doctor Weir. 2K belooft een verhaal over de strijd van 'echte mensen in een wereld onder vuur' en de ontwikkeling van je karakters speelt hierbij een grote rol.
"Hebben tactische turn-based gevechten plaatsgemaakt voor bombastische shootouts en heeft de game sfeer en diepgang verruild voor explosies en killstreaks?"
Het kloppende hart van je XCOM operatie is nog steeds je thuisbasis, de plek waar je missies voorbereidt, je koers plot, je wetenschappers aan het werk zet en overlegt met je opdrachtgevers en teamgenoten. In de War Room kun je via een grote kaart van centraal Amerika hoofd- en submissies (de zogenaamde emergencies) selecteren waarna je uitvliegt om potentiële bedreigingen uit te schakelen. Vooralsnog heeft 2K belooft dat missies dynamisch zullen verlopen en dat keuzes gevolgen zullen hebben: bij het uitspelen van missie A kan het zomaar gebeuren dat missie B verloren gaat. Het is dus een kwestie van je prioriteiten zorgvuldig afwegen voor je ten strijde trekt.
Net als in UFO: Enemy Unknown speelt research en je beschikbare budget een kritieke rol. Buitenaardse wapentuig kan door jouw bollebozen worden bestudeerd in een poging de technologie na te bootsen zodat je jouw beschikbare wapens kunt upgraden. Met het buitenaardse goedje Illirium en de zuurverdiende fondsen schaf je nieuwe voertuigen, wapens en uitbreidingen van je basis aan. Ook spelen je agents een belangrijke rol. Uit een klein roster agenten kies je elke missie geschikte kandidaten die je bij zullen staan in de strijd (denk Mass Effect) en hun beschikbare krachten bepalen dus ook voor een groot deel jouw strategie. Sommige missies lenen zich voor een directe aanval met zware wapens terwijl je in andere missies meer gebaat bent bij een subtielere aanpak. Evenals in haar voorganger is het in XCOM mogelijk agents te verliezen als zij bezwijken aan hun verwondingen: een groot verlies voor het team! Tussen de missies door is er de mogelijkheid om je soldaten te trainen, nieuwe skills te leren of zelfs nieuwe agents te recruiteren.
"Vergeet blind op de vijand afstormen, je zult flink moeten nadenken tijdens de confrontaties met je buitenaardse tegenstanders. Met behulp van de Tactical View kun je de gevechten pauzeren om in alle rust je tactische opties te overzien."
Een voorlopige demonstratievideo ontzenuwt gelukkig de vrees dat de gevechten gedegradeerd zijn tot hersenloze knalfeesten. Vergeet blind op de vijand afstormen, je zult flink moeten nadenken tijdens de confrontaties met je buitenaardse tegenstanders. Met behulp van de Tactical View kun je de gevechten pauzeren om in alle rust je tactische opties te overzien. Tijdens deze modus is het tevens mogelijk je manschappen opdrachten te geven. Zo kun je vijanden flankeren of onder vuur leggen maar is het ook mogelijk om je speciale vaardigheden in te zetten. Denk hierbij uit het mentaal uitschakelen van grote energieschilden die tegenstanders gebruiken of een afleidingsmanoevre starten.
Opvallend is dat het uiterlijk van de aliens compleet op de schop is gegaan. In UFO: Enemy Unknown bevocht je een mengelmoes van stereotype aliens die we allemaal kennen uit populaire films en tv-series. In XCOM is er gekozen voor een wat abstractere tegenstander die nog het meest doet denken aan de beelden die we te zien krijgen in films als Tron en The Matrix. Wezens hebben hoekige, zwarte energieschilden en lijken door een soort digitale olie bedekt te zijn. Indrukwekkend is dat de buitenaardse aanval gepaard gaat met een proces van terraforming: overal waar je rondloopt zie je zwarte vlekken die langzaam aan de Aarde klaarstomen voor de grote invasie. De rommel steekt doeltreffend af tegen de backdrop van het idealistische, dromerige Amerika van de jaren 60.
In een interview met MCV opperde 2K head honcho Christoph Hartmann in 2011 dat het turn-based strategy genre op sterven na dood zou zijn en dat 2K daarom voor een hippere koers had gekozen met XCOM. Een weinig delicate en ronduit verbijsterende uitspraak gezien 2K onlangs heeft aangekondigd te werken aan een compleet vernieuwde turn-based variant van XCOM: Enemy Unknown. Niemand minder dan Civilization-guru Sid Meyer zou betrokken zijn bij de ontwikkeling van de klassieke remake. Ook de vooralsnog indrukwekkende indie variant Xenonauts dat later in 2012 zal verschijnen laat duidelijk zien dat er nog genoeg interesse is in ouderwets turn-based gejaag op buitenaards geteisem. Dit staat ons echter niet in de weg om voorzichtig enthousiast te zijn over XCOM en uit te kijken naar de uiteindelijke release. Met name de combinatie van tactische gevechten en de achtergrond van het origin story zouden er wel eens voor kunnen zorgen dat we straks met een prima game aan de slag kunnen gaan.
XCOM verschijnt in 2013 voor PC, PS3 en X360.