Risen

In mei van 2007 liet uitgever JoWood weten dat de traditionele ontwikkelaar van de Gothic-reeks, het Duitse Piranha Bytes, opzijgezet werd. Gothic 3 was een commerciële en kritische tegenvaller geweest, en JoWood dacht te moeten ingrijpen. De Gothic games zijn hardcore RPG’s. Ze zijn uitdagend, opaak, en staan haaks op de hedendaagse RPG: geen neon pijl wijst een belangrijke plaats aan, geen vijanden die de speler in levels volgen - grotten en kloven blijven gevaarlijk, en zelfs tegen het einde van het spel loopt de speler het gevaar onceremonieus om het leven gebracht te worden. De reeks is een verademing voor iedereen die het wil appreciëren (yours truly meegerekend). Die reeks weghalen bij zijn uitvinder was voor de fans dan ook iets als de blauwdrukken voor Mickey Mouse roven uit de oude tombe van Walt Disney. JoWood had kraalogen, werd er in het heetst van het moment verteld, en zagen goed in het donker.

Nadat de gemoederen bedaard waren, en de emoties ook bij Piranha Bytes bekoeld, ging Gothic 4 in ontwikkeling bij een nieuwe studio, het Duitse Spellbound. Piranha Bytes leek ook verder te gaan met de aankondiging van Risen, een nieuwe RPG naar het model van hun oude reeks. Voor de fans was de subtext duidelijk: Risen moest Gothic 4 worden. Ook JoWood had iets door: hun Gothic 4 heet nu Arcania: A Gothic Tale, en verwijst zo min mogelijk naar de reeks die ervoor kwam.

En hier is Risen dan. Probeer te raden over welke game we het hebben. Een man verschijnt op een mysterieuze plaats. Hij vecht zich door een stukje wild woud, houdt de wolven in toom, en vindt een zwaard. Dan komt hij bij een boerderij en verricht handenarbeid om de stad, iets verderop, binnen te kunnen. In de stad zijn er een paar groepen die strijden om zijn aandacht. Kiest hij zich aan te sluiten bij een van die groepen, dan zijn de anderen hem minder goed gezind. De rest van de game ontvouwt zich naar die keuze. Allemaal samen: zo begint Gothic 2.

Zo begint ook Risen. De openingsronde verloopt in een langgerekte verwijzing, bewust of onbewust, naar de Gothic reeks. De protagonist, alleen bekend als de ‘Castaway’, spoelt aan op een eiland. Hier zijn vreemde Meso-Amerikaanse tempels uit de grond gerezen, monsters en mist spuwend. Een corrupte inquisitieploeg is op het eiland aangekomen om het mysterie van de tempels op te lossen en dwingt de minder godvrezende bevolking naar de moerassen. De Convocatie, een groep magiërs, blijft neutraal. Dit zijn de groepen waarbij de Castaway zich moet aansluiten: Inquisitie, Bandieten, Magiërs. Of door de lens van Gothic 2: Paladins, Rebellen, Magiërs. Het is een bewuste verwijzing dus, en tijdens het spelen blijkt het meer en meer een brutale en gewaagde zet. Met Risen kluistert Piranha Bytes zich zo onbeschaamd vast aan de Gothic reeks dat ik er zeker van ben dat hun harten gebroken zijn in 2007. Voor iedereen die twijfelde over Gothic 4, die dacht dat de echte er nooit zou komen: hier is hij, en vielen Dank, Piranha’s.

Want ook het levelsysteem is 100% Gothic: verdien experience door vijanden om te leggen, quests te vervullen, boeken te lezen. Verdien bij de level up ‘learning points’, en vind een trainer die je learning points en je geld omruilt voor skill- of attribuutverhogingen. Onder de skills: alchemie, smeden, zakkenrollen en meer. Er zijn er geen om te gebruiken tijdens het spreken, en al zijn er veel dialogen, er zijn er weinig diepe. Je zal voor weinig personages iets voelen, al zitten er sympathieke tussen, en dat lijkt ook de bedoeling. Risen gaat over een one man’s quest for answers. Emotionele binding is een blok aan het been, solo gaan is de boodschap.

Een klasse wordt er niet afgedwongen: heb je de learning points en de juiste trainer bij de hand, dan kan je welke skill je maar wil leren. Lidmaatschap in een groep bepaald welke trainers je het makkelijkst kan aanspreken (die van je groep), en omdat elke groep z’n eigen specialisatie heeft wordt een personage bouwen dat afwijkt van de traditionele fighter of mage net iets moeilijker, maar zeker niet onmogelijk. Eurogamer heeft zich in elk geval goed geamuseerd met zijn Pinball Wizard – vuurballen, levitatie, en een bijl ter grote van een nieuwbouw is alles wat een mens nodig heeft. In Risen kan hij het nog krijgen ook.